Condé Nast Sürdürülebilir Moda Sözlüğü #007: Sertifikalar

Sertifikalar

B Corp

B Corp; ürün veya hizmet değerlendirmelerinin ötesinde, gelişmiş bir sertifikasyon sistemidir. B Corp sertifikasyonu, işletmelerin (sektörler arası) genel sosyal ve çevresel davranışlarını işçiler, müşteriler, topluluklar ve çevre üzerindeki etkilerini göz önünde bulundurarak değerlendirir. B Corp notu geleceğe yönelik hedeflere değil, geçmiş performansa dayanır; bu da yalnızca en az 12 aydır faaliyette olan şirketlerin B Corp işareti için değerlendirilmeye uygun olduğu anlamına gelir. Bununla birlikte start-up’lar, güçlü sosyal ve çevresel standartlara bağlılıklarını kayıt altına almalarını sağlayan “Bekleyen B Corp statüsü”ne başvurabilir. Sertifikalı B Corp’ların; yönetim kurullarını kâr ve amaç dengelemesini zorunlu kılmak için yasal belgelerini değiştirmeleri ve işletmenin sadece hissedarları yerine tüm paydaşlara fayda sağlamayı hedeflemeleri gerekmektedir. Tüm sertifikalı B Corp'lar, iki açılış maddesinde (1) “Dünyada aradığımız değişim biz olmalıyız” ve (2) “Tüm işler, insanlar ve yer önemliymiş gibi yürütülmelidir” ifadesinin yer aldığı B Corp Karşılıklı Bağımlılık Bildirgesi’ni imzalar. Şu anda dünya çapında 50’den fazla ülkede 2 bin 500’ün üzerinde sertifikalı B Corps bulunmaktadır (yazının yazıldığı Ocak 2020’de).

bluesign®

bluesign® kimyasalların, malzemelerin, süreçlerin ve bitmiş tekstil ürünlerinin kullanımını beş sürdürülebilirlik ilkesine göre değerlendiren bir sertifikasyon sistemidir. Bu ilkeler kaynak verimliliği (kimyasallar ve hammaddeler, enerji, su), tüketici güvenliği, hava salınımları, su salınımları ile iş sağlığı ve güvenliğidir. “bluesign® sistem ortağı” terimi, markalardan üreticilere ve kimyasal tedarikçilere kadar, ürünleri bu standartları karşılayan herhangi bir kuruluşu ifade eder. bluesign® sertifikası, ürünlerin minimum yüzde 90 bluesign® tekstil ve yüzde 30 bluesign® aksesuarlarından oluşmasını gerektirir. 2000 yılında İsviçre’de başlatılan bluesign® sertifikası, tedarik zinciri boyunca tüm tehlikeli ve kirletici maddelerin ortadan kaldırılması dâhil olmak üzere, sosyal ve çevresel performansın bütünsel bir ölçümünü gerektirdiğinden, şu anda dünya çapındaki en katı sertifikalardan biri kabul ediliyor.

Daha İyi Pamuk İnisiyatifi (BCI)

Daha İyi Pamuk İnisiyatifi (Better Cotton Initiative, BCI) ilk olarak Dünya Doğayı Koruma Vakfı (WWF) tarafından tasarlanan ve 2009’da başlatılan küresel bir STK ve pamuk sürdürülebilirlik programıdır. Better Cotton Initiative; pamuğun sürdürülebilir olması ve su ile kimyasal kullanımını en aza indiren yenileyici tarımı destekleyen yöntemlerle yetiştirilmesi için standartlar belirleyerek pamuk tarımı sektöründe sürekli gelişimi destekler. BCI programı, pamuk üreticileri için yedi ilkeyi takip eden bir dizi standart ve gereklilik içerir: Bitki koruma uygulamalarının zararlı etkilerini en aza indirmek; su idaresini teşvik etmek; toprak sağlığına özen göstermek; biyoçeşitliliği artırmak ve araziyi sorumlu bir şekilde kullanmak; lif kalitesine özen göstermek ve korumak; insana yakışır iş standartlarını teşvik etmek ve etkin bir yönetim sistemi işletmek. BCI verilerine göre şu anda 21 ülkede 2 milyon çiftçi girişim kapsamında lisanslı. Bununla birlikte Better Cotton Initiative; gelişim gözetimi eksikliğinin yanı sıra, zayıf standartları ve dolayısıyla Global Organik Tekstil Standardı (Global Organic Textiles Standard, GOTS) veya OEKO-TEX gibi daha katı sertifikaların elinden önemli bir pazar payı alması nedeniyle de eleştirildi. Üçüncü taraf hakemler BCI standartlarının organik alternatiflerin ekolojik etkisine yetişebilmek için, daha güçlü kriterlere ve daha yakın üretici gözetimine ihtiyaç duyduğunu da belirtmişlerdir.

Global Geri Dönüşüm Standardı (GRS)

Global Geri Dönüşüm Standardı (GRS), nihai bir üründeki geri dönüştürülmüş malzeme hacmini doğrulayan bir sertifikadır. Minimum gereklilik olarak, ürünler ISO 14021:2016 Geri Dönüştürülmüş İçerik tanımına göre en az yüzde 20 oranında geri dönüştürülmüş malzeme içermelidir. GRS, doğru etiketleme ve izleme yoluyla geri dönüştürülmüş malzemelerin kullanımını artırmayı amaçlar. Gereklilikleri beş alandaki standartları kapsar: Geri dönüştürülmüş malzemeler, tedarik zinciri, çalışma şartları, çevre (enerji ve su kullanımı, hava ve su kirliliği, atık) ve üretimin her aşaması için kimyasal kullanımı. GRS, aynı zamanda Organik İçerik Standardı (Organic Content Standard, OCS) ile Sorumlu Yün Standardı’nı (Responsible Wool Standard, RWS) da kapsayan küresel STK Tekstil Borsası tarafından verilen sertifikalar grubundan biridir.

Global Organik Tekstil Standardı (GOTS)

2006 yılında başlatılan Global Organik Tekstil Standardı (GOTS) hammaddeden işleme, üretim, paketleme, etiketleme, ticaret ve dağıtıma kadar tedarik zinciri boyunca tekstillerin organik durumunu doğrulayan bir sertifikadır. Sertifikayı alabilmek için ürünlerin en az yüzde 70 doğal organik lif içermesi gerekir. GOTS; kimyasal kullanım ve girdiler, ek lif girdileri, atık su arıtma tesisleri, istihdam hakları ve çalışma koşulları dâhil olmak üzere katı sosyal ve çevresel gereklilikler içerir. Sertifikasyon süreci dört üye kuruluş tarafından yönetilir: Soil Association (Birleşik Krallık), Organic Trade Association (ABD), Internationale Verband der Naturtextilwirtschaft (Almanya) ve Japan Organic Cotton Association (Japonya). GOTS, dünya çapında organik malzeme için en yüksek standart sertifikalardan biri olarak kabul edilir. Bununla birlikte, geçim ücretlerine ve insana yakışır çalışma koşullarına bağlılık eksikliği dâhil olmak üzere, özellikle sosyal standartlarının zayıf uygulaması nedeniyle eleştirilmiştir.

OEKO-TEX

OEKO-TEX, tekstil ve deri konusunda uzmanlaşmış 18 ayrı araştırma ve test kurumunun ortaklığıdır. Temel sertifikası STANDARD 100, katı kimyasal uyumluluk standartlarını içerir ve nihai ürünün bütün bileşenlerinin insanlara zararlı maddelerden tamamen arınmış olmasını sağlar. STANDARD 100, kısıtlamalarının ulusal ve uluslararası mevzuatın değerlerinden daha katı olabileceği anlamına gelen ihtiyat ilkesine dayanır. Sertifikasyon kriterleri, yeni bilgileri veya yasal gereklilikleri yansıtacak şekilde yıllık olarak güncellenir. MADE IN GREEN (MiG), altı temel alana odaklanan ek çevresel ve sosyal kriterlerle STANDARD 100’ü temel alan izlenebilir bir ürün etiketidir: kimyasal yönetimi, çevresel performans, çevre yönetimi, sosyal sorumluluk, kalite yönetimi ve işyerinde sağlığın korunması ve güvenliği. Bu gereklilikler tekstil üretimi, eğirme, dokuma ve örme fabrikaları, bitim tesisleri ve hazır giyim üreticileri dâhil olmak üzere, tedarik zincirinin tüm aşamalarında karşılanmalıdır.

Organik İçerik Standardı (OCS)

2016 yılında başlatılan Organik İçerik Standardı (OCS) bitmiş ürünlerdeki organik yetiştirilmiş içeriğin hacmini doğrulayan bir sertifikadır. Üretimde kimyasal yönetimi veya organik içeriğin bütünlüğünü etkilemeyen sosyal ve çevresel konular OCS kapsamı dışındadır. OCS aynı zamanda, Sorumlu Yün Standardı’nı (RWS) da kapsayan küresel STK Tekstil Borsası tarafından verilen sertifikalar grubundan biridir.

Sorumlu Yün Standardı (RWS)
Sorumlu Yün Standardı (RWS) yün üretimindeki en iyi uygulamaları tanıyan bir sertifikadır. RWS sertifikası hayvan refahına (beslenme, sağlık, çevresel altyapı, davranış ve kullanım), sorumlu arazi yönetimine (toprak sağlığı, biyolojik çeşitlilik, gübreler ve böcek ilaçları) ve çiftlikten nihai ürüne kadar tedarik zincirinin izlenebilirliğine odaklanan katı kriterler içerir. RWS aynı zamanda, Organik İçerik Standardı’nı (OCS) da kapsayan küresel STK Tekstil Borsası tarafından verilen sertifikalar grubundan biridir.

Diğer başlıkları keşfedin: 

Conde Nast Sürdürülebilir Moda Sözlüğü #001: Değerler ve Düşünce Yapıları 

Conde Nast Sürdürülebilir Moda Sözlüğü #002: Moda Endüstrisi

Conde Nast Sürdürülebilir Moda Sözlüğü #003: Tasarım ve İş Modelleri

Conde Nast Sürdürülebilir Moda Sözlüğü #004: Malzeme

Conde Nast Sürdürülebilir Moda Sözlüğü #005: Tekstil ve Giysi Üretim Süreçleri

Conde Nast Sürdürülebilir Moda Sözlüğü #006: Kullanım ve Yaşam Sonu 

Conde Nast Sürdürülebilir Moda Sözlüğü #008: Politika & İnisiyatifler ve Destek Kuruluşları & Araçlar

Tüm referans ve kaynak bağlantıları incelemek için Conde Nast The Sustainable Fashion Glossary web sitesini ziyaret edin: https://www.condenast.com/glossary/key-elements-of-fashion-and-sustainability 

Sürdürülebilir Moda Sözlüğü; Condé Nast ile Centre for Sustainable Fashion, London College of Fashion, UAL ortaklığıyla hazırlanmıştır. Sözlük, Creative Commons Atıf-GayriTicari-Türetilemez 4.0 Uluslararası Kamu Lisansı’na sahiptir. Bu Sözlük’ü farklı dillere çevirme hakkı da dahil olmak üzere ek izinler verilebilir. Daha fazla bilgi için bizimle irtibata geçebilirsiniz.