İkonik Çantaların Dönüşü Muhteşem

"Geçmiş geçmişte kalmalıdır” derler. Bu söz moda sektörü için geçerli değil. Kendini zaman zaman tekrar eden moda markaları, bizim nostaljiye düşkünlüğümüzden ilham alarak ikonikleşmiş tasarımlarını günümüz trendlerine uyarlayarak kazanç sağlıyor. Eski trendler yeniden yorumlanıyor, ortaya geçmişle geleceğin ahenkle bir araya geldiği parçalar çıkıyor. 

İkonik tasarımları düşünecek olursak bunların çoğunluğu çantalardan oluşuyor. İcat ediliş amaçları her an yanımızda olmasını istediğimiz eşyaları taşımak iken, artık çantalar yanımıza almadan çıkamadığımız kombinimizina vazgeçilmez bir parçası. Gerek sokağınızın başındaki markete gidiyor olun, gerek şehrin öbür ucundaki ofisinize, çanta takmak artık bir ihtiyaca bağlı bir seçenekten ziyade yerleşmiş bir alışkanlık. Financial Times’a göre kâr payı yüzde 80 ila 85 arasında değişen deri çantaların, moda markalarının gelirlerinde görmezden gelinemeyecek derecede payı var. Moda markaları için oldukça önem taşıyan çantaların, Business of Fashion’a göre cüzdan gibi diğer deri aksesuarlarla beraber piyasa değerinin 2027’de 100 milyar dolara ulaşması bekleniyor. 

Özellikle kadınların olmazsa olmazı çantalar, üretildiği malzemeden zamansız tasarımlarına, sürekli değişen trendlere yenik düşen giysilere göre çok daha kalıcı ve zamansız. Hele bazı çantalar var ki, görünümlerimize ayak uydurmak yerine onların ana odağı oluyor. Yaptığımız kombinler onların etrafında dönüyor, zamanında yardımcı oyuncu olan bu aksesuarlar şimdi başrolü alıyor. 

Çantaların ikonikleşmesinde verdikleri mesaj da rol oynuyor. Üretildikleri malzemeler, markaları ve hatta modelleri, çantaları kadınlar için bir statü sembolü hâline getiriyor. Erkek giyimde saatlerin aldığı görevi kadın giyimde çantalar üstleniyor. 

Bir çanta modeli nasıl ikonikleşiyor? Bunun arkasında modelin hikayesinden reklam çekimlerine birçok etken bulunuyor. Bazı modeller toplum üzerinde etkisi güçlü kişiler tarafından tercih edildiklerinde, bazıları filmlerde ve dizilerde kullanıldıklarında, bazıları ise güçlü pazarlama stratejileriyle yükseliyor. Ama bir modelin ikonikleşmesi için en önemli etken modelin zamansız tasarımı ve kalitesi oluyor. 

Moda markaları sıklıkla arşivlerine geri dönerek ikonik modellerini yeniden yorumluyor ve bizi geçmişe götürüyor. Özellikle son yıllarda yeniden karşımıza çıkan bazı modeller geçmişten gelse dahi yeni tasarımlarla yarışıyor. Huzurlarınızda, geri dönüşü muhteşem olan ikonik çantalar.

Fendi’nin 1997 yılında çıkardığı, ismini kolda duruş şeklinin Fransızların koltuk altında taşıdığı baget ekmeğiyle benzerliğinden alan Baguette, Carrie Bradshaw’un etkisiyle o yıllarda kısa sürede herkesin taşımak için can attığı bir çanta haline geldi. Baguette, hızla ikonik bir çanta statüsüne erişse de yıllar içerisinde popülerliğini kaybetti.

Satışa çıkarıldıktan tam 22 yıl sonra, 2019’da yenilenerek tekrar rafa çıkan modelin eski ününe kavuşması zor olmadı. Lyst Index’in 2019’un ilk çeyreğindeki en gözde ürünlerinde altıncı sırada yer alan Baguette, TikTok’ta #fendibaguette etiketiyle 400 milyon kez görüntülendi. Carrie Bradshaw’un etkisi yıllar sonra, Sex and The City dizisinin yeni yorumu And Just Like That… ile devam etti. Lyst’e göre dizinin ilk bölümünün yayınlanmasından sonra Fendi Baguette aramaları yüzde 47 arttı. Şimdilerde bu modeli Leonie Hanne’dan Olivia Palermo’ya birçok influencer’ın elinde sık sık görmek mümkün.  

İlk tasarlandığında koltuk altında taşınan bir gece çantası olarak kullanılan Baguette, Fendi iletişim yöneticisinin Pop Sugar’a belirttiğine göre eklenen uzun sap seçeneğiyle modernleştirildi. Geçtiğimiz yıl Fendi’nin tasarımcısı Kim Jones ile Marc Jacobs’un beraber yorumladığı ikonik modelin aynı zamanda naylon gibi daha sportif kumaşlar kullanılarak üretilen erkek modelleri de piyasaya sürüldü. 

Instagram’ınız varsa muhtemelen son yıllarda çoğu influencer’ın ve ünlünün elinde altı kavisli Dior çantalara rastlamışsınızdır. İlk olarak 1999’da John Galliano tarafından Dior için tasarlanan Saddle modeli, Fendi’nin Baguette’i gibi Sex and The City’nin ününden yararlananlardan. Modaya yön veren dizide yer aldıktan sonra yükselişe geçen Saddle modeli, Paris Hilton gibi dönemin ünlü isimlerinin tercihlerinden oldu. Model, 2006 yılında Galliano tarafından tasarımcının ilham aldığı ülkelere ithafen o ülkelerin kültürel koduyla tekrar tasarlansa da, eski ününe 2018’de yeniden tasarlanınca kavuştu. Saddle, Lyst Index’e göre 2018’in üçüncü çeyreğinde en çok aranan ürün statüsüne erişti.

Dior’un yeni kreatif direktörü Maria Grazia Chiuri’nin, modeli döneme uyarladığı yeni tasarım aynı Fendi’nin Baguette’i gibi daha modern ve gündelik hayata uygun bir görünüm aldı. Takılıp çıkarılabilir uzun bir sapla satılan yeni nesil Saddle, içine daha fazla eşyanın sığabilmesi için daha büyük boyutlarda tasarlandı. Marka tarafından yayınlanan açıklamada Chiuri, Saddle’daki değişikliklerin amacının kullananlara rahatlık sağlaması olduğunu belirtti.

Aynı Baguette gibi Saddle’ın yeni yorumu da sadece kadın reyonlarına geri dönmekle kalmadı, aynı zamanda erkek giyimde de yerini aldı. Kim Jones önderliğinde 2018’de erkek giyim koleksiyonunda sunulan Saddle, o dönem Alyx Studio’nun tasarımcısı olan Matthew M. Williams ile beraber tasarlandı. Üç yıl sonra, 2021’de ise Jones, Saddle’ı yakın zamanda Louis Vuitton erkek giyim tasarımcılığına atanan rapçi Pharell Williams ile beraber tasarladı. 

Modelin yeni yorumu Bella Hadid ve Rihanna gibi isimlerin kolunda sık sık görülürken, modelin vintage versiyonuna olan talep de arttı. İkinci el ürünler satan internet sitesi 1stDibs’in direktörü Anthony Barzilay Freund, modelin aramalarının 2022 yılında yüzde 65 arttığını belirtti. 

Gucci’nin Jackie modeli, dönemin trendlerini yakalamakta usta olan Gucci’nin eski kreatif direktörü Alessandro Michele önderliğinde 2020’de tekrar satışa çıkarıldı. Satışa çıkarıldığı 1960’lı yıllardan sonra 1999, 2009 ve 2014’te tekrar yorumlansa da Jackie modeli asıl yükselişini bu yılın başında yayınlanan Dakota Johnson’ın yer aldığı reklam çekimleriyle kazanıyor. İsmini Jackie O Kennedy’den alan çantanın yeni reklam çekimlerindeki karelerin, Kennedy’nin o dönemki paparazzi resimleriyle arasındaki benzerliği ise medyada büyük ses getirdi. İlk satışa çıkarıldığı dönem Kennedy’nin gündelik hayatında sık sık elinde görülen Jackie, bu seneki çekimlerde de benzer şekilde Johnson spordan çıkarken, öğle yemeğindeyken ve yolda yürürken ünlü oyuncunun kolunda fotoğraflanıyor.

İlk satışa çıkarıldığında çantanın çiçekli ve logolu desenleri bulunurken, Alessandro Michele modeli daha trend renklerle ve küçük bir boy opsiyonu sunarak tekrar yorumluyor. Geçtiğimiz yıla kıyasla Google’da yüzde 60 daha fazla aranan model, dönemin en popüler çanta modelleri arasında yerini alıyor. 

İkonik çanta tasarımlarını yıllar sonra hayata döndüren son marka ise Marc Jacobs. Geçtiğimiz ay Jacobs, 2000’li yıllarda Hollywood’da Lindsay Lohan ve Hilary Duff dâhil hemen hemen herkesin kolunda görebileceğimiz Stam modelinin geri döneceğini, modele ismini veren Jessica Stam ve Paris Hilton gibi 2000’ler ikonlarının bulunduğu reklam çekimiyle duyurdu. Bundan 20 yıl önce en gözde çanta modellerinden olan Stam, geri dönen diğer ikonik çantalar kadar talep alacak mı, orası merak konusu. Ancak reklam çekimleri yayınlanır yayınlanmaz gördüğü ilgi umut veriyor.

İkonik çantaları hayata döndürmek markalar için hem riski minimuma indiriyor, hem de tasarımlarının zamansızlığını kanıtlıyor. Onlar artan talebin tadını çıkarırken biz tüketiciler de o çok sevdiğimiz nostaljik ruha bürünüyor ve eski günleri özlediğimiz tasarımlarla anıyoruz. Ayrıca yenilenen modeller yükselişe geçerken o modellerin vintage versiyonları da hayli talep görmeye başlıyor. Markaların kazançlarına kazanç kattığı kesinken, akıllarda bir soru kalıyor: Zamanında oldukça başarılı olan modelleri tekrar yorumlayıp piyasaya sunmak dahiyane bir fikir midir, yoksa tasarımcılar eski modelleri geri döndürerek kolaya mı kaçıyor?