#Vogue2021Trends: Markalaşmada Dijital Dönüşüm

'Dünya değişiyor.' derken gözümüzün aradığı şey hep fizikseldi ancak dünyanın yeni düzeni dijital çevresinde çoktan şekillenmeye başladı. 2020, pandemi koşullarının da etkisiyle hayatın her alanında dijitalleşmeyi hissettiğimiz bir yıl oldu. 2021'de ivmenin devam edeceğini biliyoruz. Markalar, iş sahaları, küçük işletmeler... Tümü dijitalin getirdiği dönüşümle kendini yenilemek zorunda olacak ki çağa adapte olabilsin. Dijital dönüşüm ve marka stratejisi konusundaki uzmanlığıyla tanıdığımız Onur Yanık ile 2021'in dijital eğilimlerini konuştuk. 

Zor bir yıldan geçtik. Geride bıraktığımız bu yıla dair sektörel ya da kişisel olarak sizi en çok ne şaşırttı? 

Anormal bir yıl. Pandemiyle beraber modern tarihin en zor dönemini yaşıyoruz. Dünya durdu. Fiziksel alışveriş, eğlence, yeme-içme, turizm ve dahası bir anda kapandı. Yıkılmaz denilen markalar yıkıldı. Dışarıdan çok güçlü görünen devletler çaresiz kaldı. Geride kalan yılda beni şaşırtan bunların hiçbiri değil. Her daim beni hayretler içerisinde bırakan tek şey insan.

Biz yeryüzünde bildiğini yapmayan tek memeliyiz. Maske takmamız gerekir, takmayız. Dışarı çıkmamamız gerekir, çıkarız. Bir süre sabretmemiz ve evde kalmamız önemlidir, tatile çıkar plaja ineriz.

Dün de bugün de benim için insan davranışından daha şaşırtıcı bir şey yok.

İşinizi de pandemi ile birlikte bu dönüşüme adapte ettiniz, sizi ve işinizi en çok etkileyen akımları/alışkanlıklar neler oldu? 

Mart ayı ortasında salgının şiddetlenmesiyle tüm ekibi evden çalışma düzenine geçirdik. O günden beri de uzaktan çalışıyoruz. Şanslıyız. Sermaye beyin, sattığınız şey yaratıcı yetenek olunca işlerinizi mekansız bir şekilde yürütebiliyorsunuz.

Dijital iletişim gereçlerine alışık bir sistemde iş yapıyor olmak bizim için avantaj. Bu nedenle dönüşüme çabuk adapte olduk. Bizim için bu dönemin zorlukları özdisiplini sağlamak, bireysel ve takım motivasyonunu korumak, yok olan mesai kavramını dengelemeye çalışmak oldu.

Benim zorluk ve baskı altında kırılan değil, daha keskin hale gelen bir karakterim var. Bu nedenle, toplumsal stres ve kayıpların dışında, bu dönemi kendi adıma bir öğrenim ve uzun vadeli fırsat süreci olarak görüyorum.

2021’e dijital olarak damgasını vuracak trendler sizce neler?

2021 ve sonrasına dijital trendler değil, dijitalin kendisi damga vuracak. Dijital Dönüşüm sözünü senelerdir duyarız. Şirketler bu kavramı PR ve iç iletişim malzemesi yapmaya bayılır. Ancak gerçekten dijital olarak dönüşen marka sayısı iki elin parmaklarını geçmez.

Uygulamaya geçmek artık bir artı değer değil zorunluluk. Yeni dönemde satıştan pazarlamaya dijital dönüşümde doğru adımları atmış ve yola çıkmış her işletmenin öne çıktığını ve rekabet avantajı sağladığını göreceğiz.

Başta iletişim, yayıncılık ve e-ticaret olmak üzere her sektörde ve alt iş kırılımında dijitalleşen operasyonlar göreceğiz.

Teknoloji de çağ ile birlikte değişiyor, sizce gelişip değişen teknolojinin hayatlarımız üstündeki etkileri neler olacak?

Teknolojik gelişme sizi zengin de edebilir, konvansiyonel işinizi batırabilir de. Ben teknolojiyi kocaman bir dalgaya benzetiyorum. Altında kalır, ağzınız açık seyrederseniz sizi alıp götürür. Boğulursunuz.

Dalgayı fırsat olur görüp, elinize uygun sörf tahtasını almalı... Sonra da dalganın üstüne çıkmalısınız. İşte o zaman dalga sizi hızlandıracak ve ileriye taşıyacaktır.

Kısa sürede her sektörde büyük yıkıcı yenilikler göreceğiz. Başta alışveriş, yeme-içme ve organize perakende olmak üzere tüm sektörler değişecek. Hizmet işletmeleri iş yapma şekillerini yeniden yapılandıracak. İnsan teması azalacak, dijital bağlantı artacak.

İşim gereği şu soruyu çok sık duyarım... Dijital dönüşüm bizim işimizi de değiştirir mi? Dünyanın bir ucunda civata bile üretiyor olursanız olsun cevap aynıdır. Çoktan değiştirmeye başladı bile. Sadece sen farkında değilsin.

Sizce 2021’de en çok hangi başlıklar/isimler konuşulacak?

İşim marka. Bu nedenle önce markasal isimler vereyim... Zoom, Netflix, Amazon, Facebook isimlerini daha sık duyacaksınız. Yeni Fintech, Healthtech ve Legaltech girişimleriyle tanışacaksınız. Büyük perakende zincirlerinin iflas haberleriyle irkileceksiniz. Devletlerin hizmetlerini dijitalize ettiğini göreceksiniz. Dijital hale gelen eğitim... Ve kişisel gelişim ise yükselen bir trend olmaya devam edecek.

Bambaşka bir yıla giriyoruz, sizce diğer zamanlardan farkı ne olacak bu yılın? 

Kimsenin bir zamanlama vermesi mümkün değil; ancak bu dönem öyle ya da böyle bitecek. Geride ciddi tahribat bırakacak elbette. İşte tam da bu kısıma odaklanmalı ve yüzünüzü geleceğe dönmelisiniz. Çünkü her büyük kriz, davranış değişikliklerini beraberinde getirir. Yeni anlayışlar, yeni iş fırsatları yaratır. Piyasada boşluklar oluşur.

Unutmayın... Fizik kuralıdır: Doğada hiçbir alan boş kalmaz. İşte de böyledir. Öncüler çıkar ve bu boşlukları doldurur. Sonunda kazanan onlar olur.

Doğru adımları atan cesur girişimciler için 2021'in gelmiş geçmiş en büyük fırsat yılı olacağına inanıyorum.

İşinizi ve ekibinizi pandeminin başından beri evlerde çalışılacak bir modele çevirdiniz. Bu çalışma disiplininin size ve dolayısıyla 2021'e katkıları neler oldu? 

Gençlerle konuşurken şunu çok duyuyorum: Bu dönem bula bula bizi buldu.

Bırakın bu işleri. Bizler şansı bir neslin fertleriyiz.

Bizim büyük büyük babalarımız Dünya Savaşları'nı gördü. Yeryüzünde atom bombası patladı. Taş taş üstünde kalmadı. İspanyol Gribi 18 ayda 50 milyon insanı öldürdü. Gerçek yokluğu ve zorluğu onlar yaşadı. Bizim yaşadıklarımız ve güçlük dediklerimiz solda sıfır kalır.

Kendinizi sarsın. Ayağa kalkın. Söylenmeyin. Zırlamayın. Harekete geçin.

Yönetilen değil yöneten olun.

2020'de markasal bazlı işlerimiz 5'e katlandı. Herkesin yeni bir stratejik akla ihtiyacı var. Biz bunu sağlayan grubuz. Bu dönem aynı zamanda benim için marka girişimciliği senesi. Bir süredir planlamada olan farklı girişimlerimi 2020'de hayata geçirdim. Londra, New York ve İstanbul üçgeninde aralıksız çalışmaya devam ediyoruz.

2021’de lokal küçük işletmeler için marka stratejisi anlamında tavsiyeniz ne olur?

- Ofiste, üretim alanlarında ve sahada maksimum güvenlik önlemlerine devam. Önce sağlık.
- İşleriniz sahada bile olsa minimum temasla ilerleyin.
- Kısmen uzaktan kısmen ofisten çalışın. Hibrit modele geçin.
- Kendi önlem mekanizmalarınızı tedarikçilerinize ve iş ortaklarınıza da uygulayın. Takip ve denetimde ciddi ve sistematik olun.
- İç ve dış iletişim kanallarınızı açın. Şeffaf ve düzenli bir diyalog içinde olun. Bir arada olmazsanız da sık temasta olun.
- En kötü senaryoyu düşünün. Buna göre bir kriz planı hazırlayın. Ekibinizi motive ve moralli tutun.
- Masraflarını kısın. Nakit akışınızı düzenleyin. Ödeme vadelerini açın. Ancak işbirlikçilerinizi zor durumda bırakmayın.
- Maliyetleriniz üzerine çalışın. Kaliteden ödün vermeden ayarlamalar yapın.
- Uygun maliyetli finansman yaratmaya çalışın.
- Dijital dönüşüme kafa yorun. Online satış ve dağıtıma yatırım yapın.
- Sosyal medyada daha aktif olun. Dengeli ve mantıklı, marka fikri temelli içerik üretin.
- İlave küçülme planları hazırlayın. O gün gelirse ne yapacağınızı bilin.
- Zamansız ve riskli yatırımlardan uzak durun.
- Ancak diğer yandan Covid sonrası dünya düzeni üzerine çalışın; değişen tüketim eğilimleri cevap verecek projeler üzerine kafa yorun.

Dijital dönüşümü anlamak için ‘2021’de okunma listenize eklenmeli’ diyeceğiz 3 kitabı bizimle paylaşabilir misiniz? 

Klaus Schwab, Dördüncü Sanayi Devrimi.

Yuval Noah Harari, Homo Deus.

Bunların yanında onuryanik.com üzerinden yazılarımı düzenli takip etmeyi önerebilirim.