Fazla Tuz Tüketmenin Uyku Üstündeki Etkisi

Fotoğraf: Getty Images Türkiye

Fazla tuz tüketiminin hipertansiyon ile çeşitli kalp hastalıklarına neden olduğunu hiç şüphesiz defalarca duymuşsunuzdur. Peki geceleri uykuya dalmanızı zorlaştırabileceğini biliyor muydunuz? Yapılan çalışmalar uyku kalitesi ile tuz tüketimi arasında doğrudan bir ilişki olabileceğini söylüyor.

Ne kadar tuz tüketmeliyiz?

Dünya Sağlık Örgütü, hipertansiyon ve kalp hastalıkları başta olmak üzere obezite, diyabet ve bazı hastalıklardan korunmak amacıyla günlük 5 gramdan az tuz tüketilmesini öneriyor. Tuz deyince akla genellikle sodyum geldiği doğrudur, çünkü tuzun yüzde 40’ı sodyumdan oluşur, ama tuzla sodyumun aynı anlama gelmediğinin altını çizmekte fayda var.

Amerikan Kalp Derneği, günde maksimum 2300 mg sodyum alımını öneriyor. 1 gram tuzun yaklaşık 400 mg sodyum içerdiğini düşünüldüğünde 1 tatlı kaşığı tuz ile aslında bu miktarı karşılıyorsunuz. Sodyum alımını arttırmanızla birlikte kanın damara yaptığı basınç da artar. Bununla birlikte vücudunuza ihtiyacı olan oksijeni karşılamak adına damarlarda daralma ve sertleşme meydana gelerek yüksek kan basıncına neden olur. Bir günde ne kadar sodyum tükettiğinize dikkat etmeniz işte bu yüzden önemli.

Unutmayın, yediğiniz besinlerin tuzlu tadı vermemesi, sodyumunun düşük olduğu anlamına gelmez. Ayrıca tuzun yanı sıra bazı peynir, ekmek, sandviç, kurutulmuş et, çorba, tuzlu atıştırmalık ve krakerler de birer sodyum kaynağı olarak günlük tükettiğimiz sodyum miktarında artışa neden oluyor.

Tuz ve uykunun ilişkisi

Yukarıda sizlere sodyum tüketim oranıyla kan basıncının arasındaki bağlantıyı anlattım. Peki bu bağlantı uykunuzu nasıl etkiliyor?

Yapılan çalışmalar akşam yemeğinde yoğun sodyum tüketiminin kan basıncı ile sıvı tutulumunda artışa ve bunun da uyku bozukluğuna neden olduğunu gösteriyor. Özellikle de huzursuzluk, sık sık uykudan uyanma, sabah yorgun kalkma gibi problemler ortaya çıkıyor. Örneğin gece geç saatte pizza yediğinizi düşünelim. Birkaç dilim pizzanın içerdiği sodyum oranını duyunca şaşırabilirsiniz. Bir dilim peynirli pizzanın yaklaşık 500-600 mg sodyum içerdiğini söyleyebiliriz. Yani üç dilim pizza ile sadece bir öğününde günlük almanız gereken sodyum miktarının fazlasını alabilirsiniz. Ayrıca bu pizzanın içine biber veya çeşitli soslar ilave edildiğinde bu miktarda daha fazla artış görülebiliyor.

Tuz ve sodyum alımını azaltmak için 5 ipucu: 

1. İlk ve en önemli ipucu yemeğin tadına bile bakmadan tuz koyma alışkanlığınızdan vazgeçmeniz. Yemek veya salatalarınızı limon suyu, sirke gibi yöntemlerle tatlandırmayı denemekte tuz kullanımı yerine daha sağlıklı birer seçenek.

2. Her zaman etiketleri iyi okuyun. Daha önceden öngöremediğiniz birçok yiyeceğe tuz ilave edildiğini unutmayın.

3. Konserve yiyeceklere dikkat. Bu yiyecekleri satın alırken etiketinde “Tuz eklenmemiştir” ibaresinin olmasına özen gösterin.

4. Evde kendi soslarınızı yapın. Dışarıdan aldığınız soslar yüksek miktarda sodyum içeriyor.

5. Yulaf tüketimine şans verin. Yüksek tuz ve şeker içeren işlenmiş tahıllar yerine haftanın bazı günleri yulaf ve meyveden oluşan bir kahvaltı yapabilirsiniz.