Yeni Dünya Mutfağı: Mämäcey

Fotoğraf: Marcin Kempski

“Özel malzemeler kullanan, farklı hazırlama ve pişirme tekniklerini modern dünya yenilikleriyle bütünleştiren bir girişim bu” diyor kurucu Ceylan Sel Sohtorik. “Başlıca hedefi, özel beslenme programlarıyla sindirim sistemini resetleyip doğal yollarla güçlendirmek ve yaşam enerjisini doruğa çıkarmak.” Tam da bu yüzden, 5000 yıllık antik şifa sistemi Ayurveda, Mämäcey’in kalbini oluşturuyor, ama birkaç nüansla. Öyle ki, Sohtorik, bir yemek yaparcasına işin mutfağına girmiş; zengin Türk geleneklerini birbirinden farklı kültürlere ait tatlarla renklendirmiş; üzerine bir de modern tıbba dair bilimsel veriler ekerek hem bedeni hem zihni hem de ruhu besleyen yepyeni bir dünya mutfağı yaratmış.

Çıkış noktasını, “Sağlığa daima meraklıydım” diyerek başlıyor anlatmaya. “Üniversiteden arkadaşım Nil ile birlikte 2016 yılında kurduğumuz Lab Vitalité adlı blog üzerinden doğal ve sağlıklı tariflerle catering organizasyonları yaptık; sindirim dostu ürünler yarattık. Ancak Ayurveda’nın hayatıma girmesiyle, gerçek besinlerin yanı sıra beden tipime göre beslenmenin de sindirim sistemime desteğini ve uykudan meditasyona, bütünsel sağlığın yaşam gücümü ne kadar artırdığını fark ettim.” Sohtorik, pandemi döneminde dahi olumsuzluklara direncini artıran bu yaşam stilini herkesle paylaşma arzusuyla çıkmış yola.

Ayurveda’ya dair birkaç not düşmek gerekirse, “İnsanları vata, pitta, kapha olarak adlandırılan üç farklı beden-zihin yapı tipine ayıran bir sistem bu” diyor Sohtorik. “Ayurvedik beslenme biçimiyse bu beden tiplerini temel alarak, doğru yiyeceklerin doğru zamanda, doğru şekilde hazırlanarak tüketilmesini öneriyor. Diğerlerinden farkları, gıda kısıtlaması olmaması ve en başta sindirim sistemini hedef alarak bağırsakları destekleyen gerçek besinlerle yaşam enerjisini artırması.”

Mämäcey’de pişen her lezzet, bu prensiplerin bir uzantısı. Mutfağının alametifarikası Ayurvedik baharatlar için, “Yemeklere sadece aroma ve renk değil, birçok tedavi edici özellik de katıyor” diyor Sohtorik. Bağışıklığı güçlendiren Ayurvedik Sindirim Ateşi adlı karışım ve mevsimlik kök sebzelerle kemik suyuna yapılan Sarı Şifa çorbası, örneğin, kış aylarının yıldızı. Bahar için de hafifletici bir şifa çorbası var ki, rengarenk ve taptaze mevsimlik sebzelerle hazırlanıyor. Ayurvedik Sindirim Çayı ise vücudun sindirim sistemini destekleyen, gaz, hazımsızlık ve şişkinlik rahatsızlıklarına ilaç gibi gelen, Sohtorik’in favori tariflerinden: “Yaklaşık 750 ml suyu kaynattıktan sonra içine yarım tatlı kaşığı kimyon tohumu, kişniş tohumu ve rezenenin yanı sıra bir iki cm kalınlıkta kesilmiş taze zencefil ekleyin. Beş on dakika demledikten sonra termosunuza koyup tüm gün azar azar yudumlayın. Özellikle yemeklerden sonra sizi ne kadar hafiflettiğine şaşacaksınız.” Bütünsel sağlığın temsilcisi olmayı hedefleyen girişimin eğitici programları da olduğunu meraklısına not düşelim. “Gerçek besinlerle hazırlanan tariflerimizin yanı sıra özbakım birikimlerimizi paylaşmak için workshop’lar organize ediyoruz.”

İklim krizini körükleyen en önemli sorunlardan birinin gıda israfı olduğunu savunan Sohtorik, dünyaya saygılı üretim ve sıfır atık ilkelerini girişiminin DNA’sına dâhil etmiş. Öyle ki, Mämäcey mutfağında her şey sipariş üzerine hazırlanıyor; israf yapılmıyor. Portakal, mandalina ve limon kabukları, örneğin, çöpe atılmıyor; doğal ve mis kokulu Citrus Temizlik Sirkesi üretmek üzere dönüştürülüyor. Dahası da var. Yuvam Dünya Derneği’nin yönetim kurulu üyesi Sohtorik, dernekle sürdürülebilir projeler üzerine çalışıyor, "#etsizpazartesi hareketine destek veriyoruz” diyor ve ekliyor: “Hayvansal et tüketimini sınırlandırmayı hedefleyen bu global hareket için her pazartesi ilham verici bitkisel tarifler hazırlıyor, dünyamızın geleceği için farkındalık yaratmayı sorumluluk biliyoruz.” Yolun açık olsun, Mämäcey!