Modanın TikTok Hali

Son dönemin popüler platformlarından TikTok, moda kampanyalarından ürün incelemelerine kadar kullanıcılarla etkileşim kurma konusunda oyunun kurallarını değiştirdi. Çinli teknoloji devi ByteDance tarafından 2016 yılında geliştirilen ve dünyanın en hızlı büyüyen uygulaması olan TikTok’un şu anda Avrupa’da 100 milyon, dünya çapında 1,1 milyardan fazla aktif kullanıcısı var. Güçlü rakibi Instagram’ın aşırı düzenlenmiş, deyim yerindeyse aşırı filtreli tasvirinin aksine, TikTok yaratıcılık, özgünlük ve filtresiz kendini ifade etme alanı olarak daha çok tercih ediliyor.

Sosyal medya kullanıcıları TikTok ile diğer platformlara kıyasla çok daha fazla etkileşime giriyor. Rakamlarla ifade etmek gerekirse; TikTok’un uygulama içi ortalama katılım oranı şu anda dünya genelinde yüzde 29’da iken Instagram için bu oran yüzde 1 ile 6 arasında. Diğer rakibi YouTube da TikTok’un gerisinde kalırken kullanıcılar içerik üretimi için YouTube’u çok daha meşakkatli bulduklarını vurguluyor. Uygulama, televizyon gibi geleneksel medya kanallarına da meydan okuyor. Yakın geçmişte insanlar ilhamlarını televizyon şovlarında ve reklamlarda bulmuş olsa da, kullanıcıların yüzde 81’i TikTok’a katıldıktan sonra daha az televizyon izleyerek uygulamada daha fazla zaman geçirdiklerini söylüyor.

Fotoğraf: Masami Naruo

 Peki, TikTok moda endüstrisini nasıl etkiliyor? Markalar ve moda guruları için de durum farklı değil. Modanın değişken doğasına yetişmeye çalışan moda takipçileri en son trendleri keşfetmek, markalar ve ürünler hakkında diğer kullanıcılarla bağlantı kurup yorum almak ve yeni görünümler hakkında ilham bulmak için uygulamayı giderek daha fazla kullanıyor. Moda odaklı kullanıcılar, bugüne kadar milyarlarca görüntüleme toplayan #FashionTikTok ve modayla ilgili diğer hashtag’lerle, ilgilerini çeken içeriği aktif olarak arayarak etkileşim kuruyor. Akıllara gelen bir diğer soruysa, TikTok’un gücünün moda endüstrisinde ne kadar etkili olduğu ve gerçekten satışları artırıp artırmadığı. Bazaarvoice’un yaptığı bir araştırma, pandeminin başlangıcından bu yana TikTok’ta alışverişin yüzde 553’lük bir büyüme gördüğünü doğruladı. Yani TikTok trendleri belirleme, viral deneyimler yaratma ve moda endüstrisinde yer alan farklı büyüklükteki perakende markaları için satışları artırma konusunda hızla yetkili bir platform hâline geldi. Öyle ki, TikTok geçtiğimiz eylül ayında, moda ve güzellik kategorilerine adadığı #TikTokFashionMonth etiketini kullanarak moda titreşimlerinin hızlı ve etkili biçimde yayılmasına öncülük etti. Louis Vuitton’un 2021 İlkbahar/Yaz Erkek defilesiyle başlayan ve Saint Laurent’in sunumuyla devam eden bir aylık etkinlik, Puma ve Alice + Olivia ortaklığında düzenlenen TikTok Runway Odyssey finaliyle son buldu. Bu kapanış etkinliğinde Puma ve Alice + Olivia defilesinin ardından bir after party yapıldı. Partide Avenue Beat, Jaden Smith ve Chloe x Halle gibi isimler yer aldı. Dior, Burberry, Gucci, Fendi, Balmain ve daha birçok moda markası artık defilelerini Instagram’ın yanı sıra TikTok aracılığıyla da canlı olarak yayınlıyor. Tasarımcılar, modeller ve diğer yetenekler, yayınladıkları yaratıcı içeriklerle endüstrinin dinamik doğasına katkıda bulunuyor ve kitleler tarafından takip ediliyor. Kısa süre içinde moda endüstrisinde domino etkisi yaratan sosyal ağ TikTok’un markalar ve kullanıcılar nezdinde günden güne büyüyen etkisini görüyor ve sınırsız sınırlarına giriş yapıyoruz. Belki de çoktan yaptık.

TikTok açılımı

Moda markaları TikTok’un ürünleri tanıtma, etkileşimi artırma, duyarlılığı iyileştirme ve genç tüketicilerle etkileşimi artırma potansiyelini hızla fark etti. Tasarımcılar her sezon olduğu gibi koleksiyonlarını yetiştirmekle ve markalarını sektörde bir üst seviyeye taşımakla oldukça meşguller. Buna rağmen yaratım ve üretim süreçlerini TikTok’ta giderek daha fazla paylaşmaya başladılar. 1,6 milyon takipçisiyle Gucci’nin TikTok profili listede ilk sırada yer alıyor. Ardından 1,5 milyon ile Dior ve 1,4 milyon takipçiyle Louis Vuitton geliyor. TikTok kreatif topluluk direktörü Kudzi Chikumbu; “İnsanlar bütün olarak moda endüstrisi hakkında gerçekten bilgi edinmek istiyor” diyerek  ekliyor: “Olivier Rousteing, Simon Porte Jacquemus gibi dünyaca ünlü tasarımcılar aramıza katıldı. Rousteing, bir TikTok müdavimidir. Ofiste geçirdiği gününü belgelerken, Balmain’in en son tasarımlarına da yer veriyor.” TikTok trendlerini benimseyen ve bunlarla ilgilenen markalar özellikle Z kuşağının ilgisini çekerek, markanın ruhuna dinamizm katıyor. Örneğin Gucci; #GucciModelChallenge meydan okumasını başlattı. Kullanıcılardan eklektik olarak Gucci-esque bir görünüm yaratmalarını bekleyen akım; Alessandro Michele’nin podyumundan bir Gucci modeli gibi görünmek için ihtiyacınız olan her şeyin muhtemelen dolabınızda olduğu mottosuyla oldukça ilgi gördü. TikTok’taki tığ işi meraklıları, müzik yıldızı Harry Styles tarafından giyilen JW Anderson imzalı bir yama hırkayı viral bir trende dönüştürdü. TikTok’taki #HarryStylesCardigan hashtag’i o zamandan beri 330 binden fazla görüntüleme topladı ve TikTok’un moda pazarlamacıları için ne kadar yüksek bir  viral potansiyeli olduğunu gösterdi. TikTok’un moda içerik ortaklıkları lideri CeCe Vu; “Moda içeriklerinin TikTok kullanıcıları arasında çok sesli bir yankı uyandırdığını, platform genelinde marka ve tüketiciler arasında bu içeriklerin popülaritesinin arttığını görmeye devam ediyoruz” diyor. Küresel moda arama platformu Lyst’e göre, çok renkli yama hırka geçtiğimiz şubat ayından bu yana JW Anderson markasının en çok aranan ilk on ürünü arasında yer aldı. “Yama”, “kroşe”, “örme” gibi anahtar terimleri içeren online aramaların da 2020’nin şubat ve mart ayları arasında toplu olarak yüzde 78 artması TikTok’un moda üzerindeki pozitif gücünü kanıtlar nitelikte. Markalar popüler olan teknolojilere yatırım yapma konusunda oldukça hevesli. Geçmişte, ürün lansmanları ve yeni koleksiyonlar genellikle mevsimlik defilelerle ya da dergilerde fotoğraf çekimleriyle tanıtılırdı. Artık tasarımcılar ve moda markaları, geleneksel yöntemlerin yanı sıra sahne arkası hazırlıklarını, röportajlarını içeren canlı TikTok etkinlikleri yayınlıyor. Samimiyet dozu yüksek bu organik paylaşımlar genç demografinin de oldukça ilgisini çekiyor.

Modada TikTok etkisi

Moda markaları TikTok’ta doğuyor, özellikle sürdürülebilir olanlar. Büyüklüğü ne olursa olsun TikTok, moda işletmelerinin hedef kitleleriyle bağlantı kurmasını ve takipçileriyle özgün, güvenilir ilişkiler geliştirmesini sağlıyor. Platform, yalnızca içerik paylaşılan bir yer olmaktan çok, yeni sürdürülebilir ve el işçiliğinin öne çıktığı markaların doğduğu bir yer hâline gelmeye başladı. #upcycling #resale #recycling gibi etiketlerin toplam 10 milyardan fazla görünümü bunu kanıtlıyor. Bu veri TikTok kullanıcılarının yüzde 70’ini oluşturan Z jenerasyonunun modayı tasarruflu, çevreci ve sürdürülebilir kullanma konusunda daha bilinçli ve istekli olduğunu gösteriyor. TikTok’ta aktif olan en büyük ekolojik markalardan biri Vintage Stock Reserve, eski parçaları boyayarak, birleştirerek veya onararak yeni bir hayat veriyor. Marka, iki lise arkadaşı Tommy Groenendijk ve Jordan Deery’nin vintage giyim ve ikinci el alışverişe duydukları ortak tutkuyu fark etmesiyle başladı. Ekim 2019’da TikTok’a katıldıktan sonra ikili, ürünlerini online olarak paylaşmaya başladı. Videolar sayesinde insanlar eski kıyafetlerin şık olmayacağı anlamına gelmediğini anladı ve marka hızla büyük bir hayran kitlesi kazandı. VSR’nin videoları aynı zamanda insanların eski kıyafetlerini nasıl geliştirebileceklerini ve bunun gezegenimiz için neden önemli olduğunu da açıklıyor. Yaklaşık iki milyon takipçisi olan markanın oldukça ilgi gördüğü çok açık. Groenendijk ve Deery’nin yarattığı gömlekler, pantolonlar, şapkalar, saç aksesuarları, ayakkabılar ve bez çantalar daha sürdürülebilir bir yaşam tarzına geçişi simgeliyor. Çevre dostu malzemeler kullanarak ürünler tasarlayan bir diğer marka, 86 bin takipçisi olan Wearth London. Marka daha çevreci olmak için kolay ipuçları vererek nasıl daha sürdürülebilir bir şekilde yaşanacağına dair TikTok videoları yayınlıyor. Dünyanın birçok yerinden moda yaratıcılarına ışık tutmak ve büyük beden stil ipuçları sağlamaktan, insanları engelliler için erişilebilir giysiler konusunda eğiten içeriklere kadar farklı videolar üretiyor.

TikTok aynı zamanda moda dünyasına yepyeni bir kapsayıcılık düzeyi de getirdi. Küresel ölçekte daha geniş toplumsal hareketlere paralel olarak, tüm mecralarda kampanyalarda kullanılan modellerin çeşitlenmesiyle bu tutum moda endüstrisindeki birçok marka tarafından benimsenmeye başlandı. Sosyal medya, modayı daha önce hiç olmadığı kadar etkilemeye devam ederken; Gap’in kahverengi kapüşonlu hoodie’si içerik yaratıcı Barbara Kristoffersen’in bir video yayınlamasıyla viral oldu ve gönderi 6,7 milyon izlenmeye ulaştı. Ürün satışta olmamasına rağmen talep, markanın harekete geçmesine neden oldu ve Gap, ikonik renklerden oluşan hoodie’sini piyasaya sürdü. Moda markaları, TikTok’ta yeni bir hedef kitleye ulaşmak ve erişimlerini genişletmek için platformun formatlarını ustaca nasıl kullanacaklarını keşfetti. Bu sosyal moda devriminden artık dönüş yok. TikTok yüksek modaya çoktan girdi, çıkmaya da pek niyeti yok gibi duruyor.