Dries Van Noten'a Veda

“Artık odak noktamı daha önce hiç vakit bulamadığım şeylere kaydırmak istiyorum. Haziran sonunda görevimden ayrılacağımı bildirmekten dolayı üzgünüm ama aynı zamanda da mutluyum. Bir süredir bu an için hazırlanıyorum ve vizyonlarını markaya taşıyacak genç yeteneklere yer açmanın zamanının geldiğini hissediyorum.”

19 Mart’ta instagram hesabı üzerinden yayımladığı bir mektupla 38 yıllık olağanüstü kariyerinin ardından kendi adına taşıyan markasından haziran ayında ayrılacağını duyuran Dries Van Noten, adı yenilik, zarafet ve sanatsal ifadeyle eş anlamlı bir vizyoner. Yaklaşık 40 yıldır süregelen kariyerinde moda sahnesine bıraktığı miras şüphesiz silinmez bir iz olarak gelecek neslin yolunu aydınlatacak. Aslında Van Noten, 2018 yılında Antwerp merkezli modaevinin hisselerinin çoğunu İspanyol moda yatırım şirketi Puig’e satarak ardıl bir yol haritası oluşturmuş ve nihai bir halefiyetin ilk işaretlerini vermişti. Puig Yönetim Kurulu Başkanı ve CEO’su Marc Puig de konu hakkında bir açıklama paylaştı: “Dries’in 38 yıllık olağanüstü kariyerinin ardından kenara çekilme isteğine saygı duyuyoruz. Mirasını geleceğe taşımakla görevlendirilmek Puig için ayrı bir onur ve hem Dries hem de marka için yeni ve heyecan verici bir sayfa açılırken değer vereceğimiz benzersiz bir sorumluluk. Kurucularla olan ilişkimiz, emekli olduktan sonra bile, Puig’in başarısı için uzun süredir belirleyici bir faktör olmuştur. Dries, belirli projeler üzerinde çalışmak üzere markaya dahil olmaya devam ederken, kişisel ve profesyonel dostluğumuzu sürdürmeyi sabırsızlıkla bekliyoruz.”

Dries Van Noten Mens 2025 İlkbahar/Yaz. Fotoğraf: ACIELLE / STYLE DU MONDE

Sürpriz duyurunun ardından sektörden ve hayranlarından gelen tepkiler duygusaldı. Örneğin; Beymen İthal Kadın Markalar Satınalma ve Ürün Direktörü Sebla Refig Devidas’a Dries Van Noten’ın vedası hakkındaki düşüncelerini sorduğumuzda, “Beklenen bir sonuç olmasına rağmen benim de aralarında olduğum birçok takipçiyi gerçekten üzdü. Dries Van Noten bizi tasarımın tek boyutlu ve salt ticari bir kavram olmadığına ikna eden az sayıda tasarımcıdan ve sanatçıdan biridir” yanıtını aldık.

Dries Van Noten moda yolculuğuna nasıl başladı?

Tasarımları salt giysilerin ötesine geçerek geleneği modernlikle, mirası yenilikle birleştiren zamansız bir estetiği yansıtan Dries Van Noten moda yolculuğuna nasıl başladı? 1958 yılında Belçika’nın Antwerp şehrinde doğan tasarımcı, moda sevgisinin nesiller boyu devam ettiği bir ailede büyüdü. Butik sahibi bir babanın oğlu ve bir terzinin torunu olarak, kısa sürede modaya ilgi duymaya başladı. Zira böyle bir ortamda büyümek Van Noten’ın moda ve yaratıcılığa olan tutkusunu körükledi. Tasarımcı Antwerp’teki Kraliyet Akademisi’nden mezun olduktan sonra efsanevi Antwerp Altı kolektifinin (1980’lerin modasının büyüleyici dünyasında, Antwerp Kraliyet Güzel Sanatlar Akademisi’nden mezun Ann Demeulemeester, Marina Yee, Dries Van Noten, Dirk Bikkembergs, Dirk Van Saene ve Walter Van Beirendonck’tan oluşan bir grup) bir parçası olarak 1986 yılında lüks modayı yeniden tanımlayacak olağanüstü bir kariyeri başlattı. Antwerp Altılısı, her biri kendi bireysel gücüne ve yeteneklere sahip, moda endüstrisini büyüleyen bir kolektif varlık oluşturdu. Prestijli bir tasarım akademisinin mezunları olarak, 80’lerin cesur ve sınırları zorlayan ruhunu somutlaştırdılar ve geleneklere meydan okuyan avangard koleksiyonlara imza attılar. Bir rivayete göre, 1986’da gerçekleşen defilede muhabirler altı tasarımcının isimlerini telaffuz edemediği için onlara Antwerp Altılısı adını verdi ve bu isim akıllarda kalıcı oldu. Öyle ki her biri farklı bir estetiğe sahip olsa da Flaman zanaatının zengin tarihine gönderme yapan avangard ve yapısökümcü yaklaşımlarıyla, dönemin sıradışı modasına yanıt veren koleksiyonlarla dikkat çektiler. O yıllarda Avrupa’nın moda merkez üssü olan Londra, Antwerp Altılısı’nın hızlı yükselişi için ideal ortamı sağladı. Şehrin canlı kulüp ve müzik sahneleri, gelişen gençlik kültürüyle birlikte, yaratıcı yetenekleri besledi; genç yeteneklerin küresel moda endüstrisinde önemli bir oyuncu haline gelmesine yardımcı oldu. Van Noten’ın koleksiyonları kumaşların yenilikçi kullanımı, karmaşık detayları ve eklektik estetiğiyle New York’taki Barneys ve Londra’daki Whistles gibi prestijli butiklerin hızla dikkatini çekti ve onu benzersiz vizyona sahip bir tasarımcı olarak lanse etmelerini sağladı. Yetiştirilme tarzı, aldığı eğitim ve moda dünyasındaki ilk deneyimleri, tasarım felsefesini şekillendirmede, işçiliği sanatsal yetenekle harmanlamada ve kültürel etkilere duyulan derin takdirde önemli bir rol oynadı. Tüm bunlar, gelecekteki başarısının temelini attı ve moda dünyasında öncü olmasını sağladı. Tasarımcı 1989’da Antwerp’teki tarihi Het Modepaleis’te ilk mağazasını açtı. Mağaza bugün hâlâ modaevi için önemli bir yer tutmaya devam ediyor. Öte yandan tasarımcının ilk koleksiyonları ve ilk mağazası büyük moda başkentlerindeki butikler, ünlüler ve moda tutkunlarından oluşan sadık bir takipçi kitlesiyle markasının küresel bir fenomen haline gelmesine yardımcı oldu.

Dries Van Noten Mens 2025 İlkbahar/Yaz. Fotoğraf: ACIELLE / STYLE DU MONDE

1991 Paris Moda Haftası’nda erkek koleksiyonunu sunan Van Noten 1993 yılında ilk kadın koleksiyonunu lanse etti. 90’lı yıllarda tasarımları trendleri aşan, moda endüstrisinde yaratıcılık ve işçilik için yeni standartlar belirleyen vizyon sahibi bir tasarımcı olarak konumunu sağlamlaştırdı. Dahası 1990’lardaki kariyerinin dikkate değer yönlerinden biri, tasarım anlayışına sadık kalarak yenilik yapma yeteneğiydi. Alışılmadık malzemelerle deneyler yaptı, klasik siluetleri yeniden icat etti ve avangard koleksiyonlarıyla sınırları zorladı. Podyum gösterileri, sanatsal sunumları ve büyüleyici hikaye anlatımlarıyla tanınan, merakla beklenen etkinlikler haline geldi.

Modaseverlerin gözünde merak uyandıracak derecede sofistike ve ikonik olan stilinin moda ekosistemine damgasını vurduğunu söyleyebiliriz. Özel dikim büyük ceketler, sanatsal baskılar, nakışlar ve folklorik tekniklerle oluşturulan süslemeler... Devidas’a göre; orijinallik, her sezon beklenmeyeni verebilmesi fakat bir yandan da her detayının “Ben Dries Van Noten’ım” diye seslenebilmesi modaseverleri kendisine bağlayan özellikler arasında yer alıyordu.

Fey markasının kurucusu Fatoş Yalın Artun’a göre; 90’lı yılların parlayan yıldızlarının başında Dries geliyordu. “Dries Van Noten’ın her sezon sergilediği hazır giyim koleksiyonları benim için ‘cool Haute Couture’ diye adlandırabileceğim kıvamdaydı. Normal şartlarda hiç hoşuma gitmeyecek etnik detayları o kadar hoş kesimli kıyafetlere adapte ediyordu ki, vazgeçmek imkansız olmaya başladı.”

Tasarımcı, Dazed’den Adam Welch’e verdiği röportajda ona ilham veren kişilerin listesinin uzun olduğunun altını çiziyor. “Kariyerim boyunca birçok farklı insan bana ilham verdi. Francis Bacon’dan Vasarely’ye, Coco Chanel’den Christian Dior’a, Cecil Beaton’a, müzisyenlere, mimarlara… liste sonsuzdur. Antwerp Kraliyet Akademisi’nde okurken bize herkesten, her şeyden ve her yerden ilham almamız öğretildi. Annem, babam, büyükannem ve büyükbabam da çok genç yaşta benim için büyük birer ilham kaynağı oldular.”

Dries Van Noten, kariyeri boyunca birçok ödül aldı; bunlardan en önemlisi 2008’de Amerika Moda Tasarımcıları Konseyi (CFDA) tarafından verilen Uluslararası Yılın Tasarımcısı ödülüydü. Mirası sektör için her zaman nemli bir ilham kaynağı oldu.

Bundan sonra Dries Van Noten'ı neler bekliyor?

Fatoş Yalın Artun’a göre Dries’ten sonra markada artık hiçbir şey eskisi gibi olmayacak. “Dries Van Noten’ı artık Dries’in yapmayacağı düşüncesi hâlâ çok sevdiğin bir sevgilinin senden ayrılması gibi bir şey. Küsmeyip umutla ve sabırla koleksiyonları bekleyeceğim ama eminim hiçbir şey eskisi gibi olmayacak çünkü Dries Van Noten sadece onun şahsiyetinin etkisinde olan ve onunla beslenen bir markaydı. Bence yeni tasarımcısıyla birlikte birçok markada gördüğümüz ticari kaygılar ve yeni siluetler burada da yerini alacak.” Sebla Refig Devidas’ın görüşüne göreyse; Dries Van Noten’ın yıllar içinde yarattığı imaj ve duruşu, kreatif direktörlüğü bıraktıktan sonra da kolay kolay değişmeyecek. “Marka modaevinin geleneksel kodlarına bağlı kaldığı sürece bu değişimin DNA’sını kaybetmesine sebep olacağını düşünmüyorum. Benim fikrim markaya uygun bir tasarımcı, aynı kreatif güç ve doğru yatırımla ilerlediği takdirde Dries Van Noten’ın yeni döneminin de alıştığımız kaliteden uzak olmayacağı yönünde. Markanın ismi ve yaratıcısı her zaman modaseverlerin yüzünde bir tebessüm yaratmaya devam edecektir.”

Moda duayeninin kreatif direktör olarak hazırladığı son koleksiyonuysa Paris Moda Haftası için planlanan 2025 İlkbahar/Yaz erkek koleksiyonu olacak. Böylece moda sahnesinde Dries Van Noten perdesi kapanacak. Tasarımcı veda ederken sözlerini şöyle tamamlıyor: “Şundan eminim: DVN’nin geleceği parlak görünüyor.”