Her Nefeste Farkındalık

Dünyaca ünlü yoga eğitmeni Stacey Schuerman’ın TEDx sahnesinde yalın ayak boy gösterdiği o akıllara durgunluk veren konuşmasından sonra aklımdan çıkmayan bir cümle oldu;

“Sadece 5 dakika yaşamınızı değiştirebilirdi.”

Evet her gün kendinize ayıracağınız o mucizevi beş dakika; sizi tazelenmeye, bedeninizi canlandırmaya ve ruhunuzu yenilenmeye davet ediyor.

Taoizm ve Hinduizm gibi doğu felsefelerinde önemi sıklıkla vurgulanan nefes, en basit tanımıyla tüm yaşamı başlatan akıştır. Belki de nefesin, yaşam için bu denli temel ve vazgeçilmez oluşu; onu günlük yaşantımız esnasında fark etmemizi güçleştiriyordur diye düşünüyorum bazen.

Hepimiz, endişeli hissettiğimiz zamanlarda yakın çevremizden şu sözü sıklıkla duyarız “Derin bir nefes al ve…” Aslında bu tavsiye bir klişe olmanın çok ötesinde bedenimize tıbbi anlamda önemli bir destek sunar.

Fotoğraf: Deborah Turbeville/Conde Nast

Son yıllarda yapılan araştırmalar; doğru teknikle alınıp verilen nefesin, kan basıncını ve kalp ritmini düzenleyerek; kardiyovasküler anlamda sağlığımıza pozitif dokunuşu olduğunu ortaya koymakta. Öte yandan düzenli ve kontrollü nefes pratiği, zihnin bitmek tükenmek bilmeyen koşturmasını dizginleyerek, duygu durumumuza pozitif bir yön verebilmemize destek olmakta.

Bugün meditasyon, yoga, tai chi gibi birçok deneyim; nefesi pratiğini sürecin tam merkezine yerleştirerek yaşamımıza bütünsel sağlık sunuyor. Tam da bu noktada hayatımıza giren farkındalıklı nefes pratiği; şimdiye kadar bildiğimiz nefes egzersizini bir aşama daha ileriye taşıyarak mindfulness teknikleri ile birleştiriyor.

Bir tür meditasyon çeşidi olarak bilinen farkındalıklı nefes pratiğinde; tek yapmanız gereken ana tanıklık ederek nefesin akışını izlemek.

Zihnin açtığı kanallara sapmadan; duygu ve düşünceleri fark ederek, yargısızca yeniden dikkati nefesinize getirmek için aşağıdaki aşamaları uygulayabilirsiniz:

1. Öncelikle rahat bir oturuşa gelin veya arzu ettiğiniz bir pozisyonda uzanın.

2. Eğer meditasyon esnasında yönlendirme tercih edenlerdenseniz, arzu ettiğiniz bir uygulamayı açabilirsiniz. Farkındalıklı nefes meditasyonu için bizim favorimiz, Deepak Chopra’nın kurucusu olduğu The Chopra Well isimli youtube kanalı. Kendinize ayırdığınız bu 5 dakika için dilerseniz saatinizi kurabilirsiniz veya zaman konusunda lükse sahipseniz dilediğiniz an sonlandırmayı seçebilirsiniz.

3. Şimdi tüm dikkatinizi burundan alıp verdiğiniz nefeslerinize getirin. Nefes alış – verişleriniz kısa mı uzun mu? Derin mi veya kesik-kesik mi? İzleyin… Nefes vermeden önce birkaç saniye tutmayı ve daha sonra yavaşça nefesinizi bırakmayı deneyimleyin.

4. Nefes akmaya devam ederken, bedeninizde oluşan hislere kulak verin. Bir elinizi göğsünüzün üzerine, diğer elinizi karnınıza koyarak içinize dolan havayı nerede hissettiğinizi duyumsamaya çalışın.

5. Zihninizden geçenleri fark edin, bu meditasyon esnasında da, zihin yapısı gereği gezinmeye devam edecektir. Yargılamadan aklınızdan geçen duygu ve düşüncelerin akmasına izin verin ve her an yeniden dikkatinizi nefese getirin.

6. Meditasyonu tamamladığınızda; bedeninizde ve hislerinizde oluşan değişiklikleri, yenilikleri duyumsamaya çalışın. Daha hafif ve dingin mi hissediyorsunuz? Şimdi sadece olanla, olduğu gibi kalabilmeyi deneyimleyin.

Çalışmalarında modern bilimi, kadim bilgi ile sentezleyerek danışanlarının hayatlarında mucizevi değişimler yaratan Brown Üniversitesi Farkındalık Merkezi Direktörü Prof. Judson Brewer’ın sözleriyle bitirmek istiyorum: “Bir kez bu çapanın ucunu elinize aldığınızda, yaşam denen bu yolculukta önünüze çıkan her şeyle baş edebilecek gücünüz olduğunu daima hatırlayacaksınız."

Şimdi sadece izin verin, nefes bedeninizde özgürce aksın…