Bahar Temizliğinin Ruh Sağlığına Faydaları

Sıcaklıklar yükseliyor, çiçekler açıyor. Tüm bunlar olurken siz de evinizi temizleme dürtüsü hissediyorsanız yalnız değilsiniz.

Smart Health Psychology'de klinik psikolog olarak çalışan Marni Amsellem, "Bahar, hem doğada hem de tüketici veya popüler kültürde yenilenme mevsimi olarak kabul edilir" diyerek bu isteğin nedenlerini açıklıyor: “Uzun bir kıştan sonra, fazlalıkları atmaya ve harekete geçmeye can atıyoruz. Bunu evlerimizde de yapmak iyi hissettiriyor.” 

Gerçek şu ki, etrafımızda meydana gelen mevsimsel değişimlerle doğal olarak uyum içindeyiz. Cleveland Clinic'in Health Essentials podcast'inin bir bölümünde Cleveland'da bir klinik psikolog olan Dr. Dawn Potter, “İnsanların enerjisi kış aylarında gerçekten çok daha düşük olabilir. Bahar aylarında ise bir enerji artışı söz konusu. Her şey daha parlak, günler daha sıcak, insanlar dışarı çıkıyor ve güneş ışığı hepimizi daha enerjik hissettiriyor.”

Ancak evlerimizin estetiğini ve işlevselliğini iyileştirme zorunluluğu hissini sadece mevsim değişimiyle açıklamak yeterli olmayacaktır. Bu etkinin yanı sıra, günlük stres ve kaygı için her zaman tazeliğini koruyan başa çıkma mekanizması olabilir. Amsellem, “Temizlik ve düzenleme, kendi dünyalarımızın ustası hissetmemize yardımcı olabilir” diyor. 

Yeni sezon bize arınma, arınma ve organize olma konusunda ilham verirke  bahar temizliğinin ruh sağlığına olan faydalarına daha derin bir bakış atıyoruz.

“Kontrol bende” hissi

Birçok insan için, kişinin alanını temizlemek, önemli bir duygusal sağlık yararı sağlıyor. Bunun temel nedeni de kişinin çevresi üzerindeki kontrol sahibi olduğu hissi. Potter, “Pek çok insan temizliği çok tatmin edici buluyor, ama aynı zamanda stres veya kaygıyı yönetmenin çok iyi bir yolu" diye açıklıyor ve devam ediyor: “Pek çok insan, o sırada çözemedikleri başka sorunlarla karşılaştıklarında veya biraz bunaldıklarında, temizliğin kontrol duygusunu yeniden kazanmalarına yardımcı olduğunu görüyorlar.”

Amsellem de aynı fikirde: “Bir şeylerin  kontrolümüzün dışında gittiğini hissettiğimizde evde düzeni ve temizliği sağlamak, çevremiz üzerinde biraz hakimiyet kurmamıza, dolayısıyla da kendimizi kontrol sahibi hissetmemize yardımcı olabilir.”

Bilinçli bir ritüel

Ritüeller hayatımızda güçlü bir rol oynar. Bu nedenle, temizliği günlük hayatınızın bir parçası haline getirmek, size nasıl görünürse görünsün, daha sağlıklı bir yaşam tarzına birden fazla şekilde katkıda bulunacaktır. Potter bu durumu, “Estetik açıdan hoş bir yere sahip olmak ve bu alanın düzenli olmasını sağlamak bir iç huzuru da getiriyor” diye açıklarken Amsellem de “Birçok kültürde evde düzen ve temizlik sağlamak gibi köklü gelenekler var. Evin düzenli olmasının yanı sıra daha derin bir temizlik yapmak, hem sakinleşmenin hem de enerji vermenin bir yolu olabilir” diyor.

Sakinleştirici bir seans

Yerleri süpürmekten tezgahları dezenfekte etmeye kadar, ev işleri doğası gereği dikkat gerektiren bir eylemdir. Kişisel alanınızla daha fazla iletişim kurarken kafanızı boşaltmanıza ve sanal dünyadan kopmanıza yardımcı olabilir. Amsellem, “Temiz ve düzenli bir odaya girmek hem canlandırıcı hem de sakinleştirici hissettirirken, dağınık bir odaya girmek yorucu ve bunaltıcı olabilir" diyor. Öte yandan, dağınıklık ezici ve her şeyi tüketiyor. Amsellem, dağınıklığın etkilerini ise “Odağımızı kaybedebilir, kaybolabilir ve güçsüzlük duygusu hissedebiliriz” şeklinde sıralıyor. “Bu duygular, zihinsel sağlığımızı başka şekillerde etkileyebilir ve kendimizi daha genel olarak nasıl gördüğümüzü etkileyebilir.”