#VOGUESosyalEtki: Farkındalığı Olan Kıyafet

Atıklar da Güzeldir

Moda ve sürdürülebilirlik yan yana gelince genelde ‘Her şeyin bir bedeli vardır’ anlayışı da hemen orada bitiyor.  Sanki sürdürülebilir bir düzende sürekli bir şeylerden taviz vermek gerekiyormuşcasına. Evet sürdürülebilir bir düzen bize her zaman geleneksel düzenin sunduğu her şeyi sunamıyor olabilir. Ki bu değişiyor ve bugün biraz da bu değiştiği için buradayız. Bize her şeyi sunmalı mı konusunu da ayrıca konuşmak gerekir. Bazılarımız alıştığımız düzendeki davranışları değiştirmeye kalkıştığımızda biz bir şeylerden taviz veriyoruz gibi hissedebilir. Ama böylesine zarar verdiğimiz doğa karşısında ona zaten hakkı olanı vermeye başladığımızda durumu bir de kendimize çekmek ona biraz haksızlık olmayacak mı? ‘Yani sırf sana daha az zarar vermek için üzerime giymeyi sevdiğim şu renkteki ceketten vazgeçtim çünkü üretimi için tonlarca su harcanıyordu, bunu senin için yaptım, bilesin’ demeye gerçekten hakkımız var mı? Doğadan doğayı çalıp sonra kendisine hediye hediye ettiğimiz için bize teşekkür etmesini mi bekleyeceğiz? 

Bilinçli bir tüketim ne tüketmeyi seçtiğimiz kadar tükettikten sonra geriye kalanlarla ne yaptığımızla alakalı. İşte H&M’den duyduğum bu soru bizi tam da tüketim sonrası geri dönüştürülebilirlik konusuna getiriyor: Siz hiç üzüm çekirdeğinden yapılmış bir kıyafet giydiniz mi? H&M’in Conscious Exclusive Sonbahar Kış koleksiyonu atıktan elde edilen sürdürülebilir kaynaklı malzemelerden üretiliyor, normalde çöpe gidecek olan ürünlerin geçirdiği bu dönüşüm atıkların sahip olduğu potansiyeli de anlamamızı sağlıyor. Gıda mahsülü atığı doğal liflere dönüşüyor. Yüksek ARGE çalışmaları sayesinde jakarlar da üretilebiliyor, teknoloji sayesinde ürünler geleneksel üretim sürecinin getirdiği hacimden eksik kalmıyorlar. Aslında bu bir orta yol, üretici ve tüketiciler olarak üretim ve tüketim süreçlerini değiştimeye çalıştığımız bu çabada hem geleneksel düzenin bize sağladığı ürünleri kullanıp hem de doğayı koruyabileceğimiz bir fırsat.

Farkındalığı Olan Kıyafet

İşte en çok kullandığımız kelimelerden biri. Onu arttırmaya çalışıyoruz, birilerine kazandırmaya, farklı konular özelinde onu yükseltmeye. Ama hangi başlıklar altında hangi amaçlarla? Hedefimiz net, atacağımız adımlar çok belli olmalı. Yoksa biz de sürdürülebilirlik okyanusunda kaybolup gideriz. Su israfından mı bahsedeceğiz, geri dönüştürülebilir pamuktan mı, yoksa enerji tüketimini azaltan boya üretme biçimlerinden mi? H&M Redesign Denim inisiyatifi kapsamında üçünden de. Ellen MacArthur Vakfı'nın Make Fashion Circular girişimi geçen yıl denim tasarım ve üretiminin dayanıklılık, geri dönüştürülebilirlik ve kaynakların sorumlu kullanımı aracılığıyla döngüsel ekonomi ilkelerine nasıl uyabileceğini tanımlamıştı. Bu projeye katılımının bir sonucu olarak, H&M, jean gibi günlük hayatın parçası olan bir ürünün sürdürülebilirlik konusu kapsamında yeniden tanımlanması için çalışıyor. İşte kanıtı: organik pamuk, yüzde 35'e kadar geri dönüştürülmüş pamuk (tüketici sonrası atıklardan), geleneksel alternatiflere göre su israfını ve enerji tüketimini önemli ölçüde azaltan boyalar. Bu kotlar bir bu üç konunun farkında ve bu konuya dair ölçülebilir adımlar atıyor. Listede başka hangi konular var beraber bakalım mı?