Haftalık E-Bülten
Moda dünyasında neler oluyor? Yeni fikirler, öne çıkan koleksiyonlar, en vogue trendler, ünlülerden güzelllik sırları ve en popüler partilerden haberdar olmak için haftalık e-bültenimize kaydolun.
Futbol formaları sahanın dışına çıkarak moda dünyasını yeni gözde parçası haline geliyor.
EURO 2024 sona ermiş olabilir ama formalarınızı henüz bir kenara kaldırmayın.
Spor giyimin vazgeçilmezi son aylarda moda dünyasının ilgi odağı haline geldi ve bu da kısmen bu yılki turnuvanın yarattığı heyecandan kaynaklanıyor. Google Trends'e göre, final maçı öncesinde “İngiltere formaları” için yapılan aramalar yüzde 623 arttı (İngiltere'nin çeyrek finalde İsviçre'yi yenmesinin hemen ardından artış gösterdi). Final günü, İngiltere'nin kaybetmesine rağmen aramalar 6 Temmuz'daki maçın neredeyse iki katına çıktı. Ancak bu eğilim EURO 2024 çılgınlığından daha derinlere iniyor.
Saha dışında futbol formaları sadece spor taraftarları tarafından değil, moda dünyası tarafından da büyük ilgi görüyor. It-girl'ler Dua Lipa, Hailey Bieber ve son olarak Bella Hadid geçtiğimiz haftalarda formalarla sahneye çıktı. Londra'daki Capital Summertime Ball'da Sabrina Carpenter, Versace mini elbisesinin üzerine bir İngiltere forması giydi. TikTok'ta kullanıcılar futbol kıyafetleri için slip eteklerden babetlere ya da elbise olarak giyilen formalara kadar (geçen yılın sonlarında ortaya çıkan 'blokette' mikro trendine yaslanarak) çeşitli stil önerileri sunuyor.
Markalar da bu trende dahil oluyor. Places+Faces, Gymshark ile özel futbol forması tasarlayacağını duyurdu ve VFiles da İngiliz futbol takımı Barnsley FC ile (yine Puma ile) bir işbirliği yaptığını açıkladı. KidSuper'dan Colm Dillane geçen sezonki işbirliğinde Barnsley ile çalışmıştı. Conner Ives ve Batsheva yeniden tasarlanmış formalar satan bağımsız tasarımcılar arasında yer alıyor. Acne Studios'un pembe 500 dolarlık forması geçen yıl viral oldu ve Nisan 2024'teki lansmanda tükendi. Wales Bonner ve Martine Rose gibi tasarımcılar da düzenli olarak kendi tasarımlarında bu estetiği kullanırken, sırasıyla Adidas ve Nike gibi büyük oyuncularla da işbirliği yapıyor.
Fotoğraf: Getty Images
Depop'a göre EURO 2024 öncesinde “futbol formaları” için yapılan aramalarda yüzde 294'lük bir artış görüldü. Depop'un trend sözcüsü Agus Panzoni, bu durumu UEFA coşkusu, festival sezonu (futbol formalarının geçen yıl sürpriz bir favori haline geldiğini söylüyor) ve 'blokecore'un devam eden etkisinin bir karışımına bağlıyor. Siteye göre Palace x Umbro koleksiyonu, Mart 2024'te altıncı kez satışa sunulacağının duyurulmasının ardından Depop'ta yapılan aramalarda yüzde 3.929'luk büyük bir artış kaydetti.
Kadınlar tüketimi yönlendirmekte önemli bir rol oynuyor. Klarna ile taraftar istihbarat şirketi Sports Innovation Lab'in 1.000 sporseverle gerçekleştirdiği anket doğrultusunda yayınlanan Rep Her raporuna göre, sporsever kadınların sadece yüzde 49'u canlı bir spor etkinliğine bilet almış olmasına rağmen, yüzde 67'si spor ürünleri satın almıştır. Stratejik danışmanlık şirketi The Future Laboratory'nin yaratıcı öngörü analisti Emily Rhodes, “[Bu] fandom kültürüne moda odaklı bir başlangıç için duyulan ilgiyi gösteriyor,” diyor.
Uzmanlar kültürel değeri, çok yönlülüğü ve marka işbirliği fırsatları sayesinde bu trendin uzun ömürlü olduğunu belirtiyor. Ayrıca Panzoni, spor dünyasında, özellikle kadın futbolu ivme kazanmaya devam ederken, heyecan yaratacak sonsuz sayıda etkinlik olduğunu söylüyor.
Yeniden düzenleme, yeniden dağıtma
Markalar, futbol formalarını hem bir giyim parçası olarak hem de arkasındaki düşünceler açısından yeniden ele alıyor.
Conner Ives'in 20 adet büzgülü formada oluşan 2024 İlkbahar/Yaz koleksiyonu bir hafta içinde tükendi. Ives'e göre, elastik iplikle dikilmiş vintage futbol formaları olan bu parçalar, markanın 2022'de piyasaya sürdüğü ve o sezonun en popüler stili olan büzgülü tişörtün bir uyarlamasıydı. Tasarımcının bu ikonik parçayı futbol dünyasından ilham alarak yeniden yaratması büyük ses getirdi ve stoklar bir saatten kısa sürede tükendi. Ives, Blackpink’ten Jennie’nin ilk TikTok videosunda bu tişörtlerden birini giymesinin de satışa katkı sağladığını itiraf ediyor.
Ives için futbol formalarını yeniden tasarlamak estetik bir arayış: “Hiçbir zaman gerçek bir spor hayranı olmadım ve Amerikalı olduğum için de futbol hakkında pek bir bilgi sahibi değilim. Ancak formaların grafik dilini çok beğeniyorum. Cesur renklerde, çeşitli grafik ve logolarla tamamlanmış bisiklet yaka vintage tişörtleri andırıyorlar. Belki de cazibesi bireyselliğidir?”
Bu yaklaşım, birçok tüketicinin forma alışverişi yapma biçimiyle de örtüşüyor. Panzoni, “Futbol formaları ana akım modaya girdikçe, alışveriş yapanlar yakınlık duydukları belirli takımların formalarını aramak yerine formanın estetiğine odaklanıyor” diyor. Depop verileri de alışveriş yapanların genellikle takım yerine renk ve desenlere göre futbol forması seçtiğini gösteriyor.
Bununla birlikte, modanın futbol formalarını - ve buna bağlı olarak sporun kendisini - daha erişilebilir hale getirmesi, estetik duruşunun ötesinde bir önem taşıyor. Tasarımcı ve moda öğretim görevlisi Hattie Crowther, 2019'dan bu yana futbol üstleriyle çalışarak onları yeniden yorumluyor (başlangıçta korseler yaratarak) ve yarattığı formaları, oyunun geleneksel kapsayıcı duruşu eleştirmek için kullanıyor. Euro 2024 finali için Tolami Benson'a tasarladığı korse ise bunun en güzel örneklerinden.
Crowther, “Futbol forması gibi geleneksel olarak erkeksi bir şeyi herkesin sahip olabileceği bir parçaya dönüştürmek benim için inanılmaz derecede önemli” diyor ve ekliyor: “Futbol gibi sporların ağırlıklı olarak erkekler tarafından sahiplenildiği fikrine meydan okumak istiyorum.
Bu konular etrafında diyalog başlatmak benim için çok önemli. Formalarım ve çalışmalarım aracılığıyla yeni alanlar ile sohbetler açmayı umuyorum.”
Londra merkezli Kitten markasının kurucusu ve tasarımcısı Charley Keighley de benzer bir anlayışla hareket ediyor. Kitten'ın kuruluş amacı kullanılmış, atılmış giysileri yeniden işlemek. Keighley, çevresel faydaların ötesinde, bir estetiği yeniden yaratmanın da önemli bir unsur olduğunu söylüyor. Formalar söz konusu olduğunda ise şöyle diyor: “Doğası gereği erkeksi olan bir öğeyi yeniden sahipleniyoruz ve onu feminen arenaya taşıyoruz.”
Yeni alanlar yaratmak
Uzmanlar, futbolda kadınlara yer açmanın markalar için önemli bir katma değer yaratacağı konusunda hemfikir. The Future Labatory'den Rhodes, “Futbol formaları, kadınların oyunu çevreleyen popüler kültüre dahil olmalarını ve geleneksel olarak kendilerine pek de sıcak bakmayan bir topluluğun parçası olduklarını hissetmelerini sağlıyor,” diyor.
Her iki taraf için de geçerli. Tasarımcılar, geleneksel olarak futbol kültüründen dışlanan demografik gruplar için alan yaratıyor. Markalar da futbol alanında yer alarak modanın sporla ilişkisini genişletiyor.
Bugüne kadar moda, geleneksel olarak lüks ve eğlenceyle ilişkilendirilen sporlara odaklandı. Rhodes, “Bu old-money spor estetiği, raket sporlarıyla ilgilenenlerin sayısındaki artış sayesinde kesinlikle azalmıyor," diyor ve ekliyor: “Ancak, keyif aktiviteleri - ve bunlara eşlik eden stil akımları - artık yeni, bilgili ve çeşitli bir kitle tarafından benimseniyor."
Fotoğraf: Getty Images
Rhodes, burada sadece kıyafet üretmenin ötesine geçmek için büyük bir marka fırsatı olduğunu da söylüyor: “Markalar için asıl fırsat, kadınların kendilerini güvende hissedecekleri ve futbol dünyasına dahil olacakları alanlar yaratmaktır; bu ister sadece kadınlara özel sponsorlu maç gösterimleri düzenlemek, ister kampanyalar için kadın sporcularla ortaklık yapmak olsun. Kadınlar alternatif yollarla spor hayranlığı ve kültürüne dahil oluyorsa, onları oyuna daha fazla nasıl dahil edebilir ve bunun ötesinde sporun kendisini yapmaya nasıl teşvik edebilirsiniz bunu düşünmek gerekir.”
Uzmanlar, markaların bu eğilimden yararlanma konusunda yaratıcı olmaları olumlu olsa da, sporun kültürel bağlamını gözden kaçırmamaya dikkat etmeleri gerektiğini söylüyor: “Bu parçaların yeni bağlamlarda takdir edildiğini görmek harika olsa da, futbol formalarının temsil ettiği kültür ve mirası gözden kaçırmamak önemli. Bu trend yalnızca EURO 2024 gibi etkinliklerden kaynaklanmıyor; aynı zamanda modanın artan cazibesi ve futbol kültürünün ana akım stili giderek daha fazla etkilemesiyle de ilgili.”
Bunu başarılı bir şekilde hayata geçirmek için markalar sadece bu düzeyde bir anlayışa sahip mevcut spor markalarıyla değil, aynı zamanda sahadaki takımlarla da (Barnsley FC ile VFiles ve Puma gibi) işbirliği yapmaya çalışabilir.
“Markalar futbol kapsamındaki bu konularla daha derinlemesine ilgilenmek için önemli bir fırsat ve sorumluluğa sahiptir. Sadece katılmanın ötesinde, futbol kültürüyle sık sık kesişen ırkçılık, cinsiyetsizlik ve şiddet gibi daha geniş toplumsal meseleleri aktif bir şekilde ele almalı ve bu konularda farkındalık yaratmalıdırlar. Markalar bu konuşmalara olumlu katkıda bulunabilecek, kapsayıcılığı ve sosyal değişimi teşvik edebilecek bir platforma ve etkiye sahiptir” diyor Crowther.