Bu Etek Hangi Robotun?

Robotlar dünyayı ele geçirecek mi bilinmez ama yapay zekacılar Palo Alto’yu çoktan ele geçirmiş. Sizin evde yoksa bile karşı komşuda mutlaka konunun bir uzmanı bulunuyor. Market kuyruğunda arkanızda bekleyen adamın kendisi değilse, ya karısı ya da kardeşi yapay zekayla ilgili bir iş yapıyor. Sağlıktan askeriyeye makineler insanın yerini almaya ya da ona mesai arkadaşı olmaya hazırlanıyor.

Amazon’ın araştırma birimlerinden Lab126, kendisine yüklenen datayı analiz ederek giysi tasarlayan bir program yaptı. Daha çarpıcı bir şekilde söylersek, bugün giysilerimize imza atan moda tasarımcılarını robotlarla değiştirecek bir dönüşümün ilk adımını attı. Fotoğraf: Alexander Wang 2017 Sonbahar/Kış

Bunları zaten biliyorsunuz, en azından tahmin ediyorsunuz. O zaman size bilmediğiniz başka bir şey söyleyeyim: Amazon geçtiğimiz günlerde yapay zeka ile çalışan ilk “moda tasarımcısı”nı yarattı. Tasarımcıların yerini robotların alacağı bir geleceğe doğru ilk adımı attı. Bu robottan önümüzdeki ilk New York moda haftasında bir koleksiyon beklemiyoruz elbette ama gidişat o yönde.

Amazon’un bu tip işlerle uğraşan birimi Lab126, aslında moda ve yapay zekayı birleştiren daha pek çok ürün geliştirmeye devam ediyor. Mesela belli bir görünümün stil sahibi olup olmadığını söyleyen, hatta styling önerilerinde bulunan Echo Look, bir süredir herkese olmasa da Amazon tarafından seçilen müşterilere satılıyor.

Amazon’un moda alanında girişimleri son derece heyecan verici ama şirket şimdilik bu konularda kendi yayınladığı basın bültenlerinden daha fazla bilgi paylaşmıyor.

Modaya ve perakendeye odaklanan yapay zeka bir süredir yalnızca Amazon’un değil irili ufaklı pek çok teknoloji şirketinin ve parlak bilim insanının ilgi alanında. Cornell Üniversitesinden Profesör Kavita Bala da onlardan biri. Geçen haftalarda Kanada’da yapılan Moda ve Yapay Zeka konulu workshop’a konuşmacı olarak katılan Bala, Street Style projesiyle son üç yıldır dünyanın her yerinden 8 milyon kullanıcının 100 milyon Instagram paylaşımını, meslektaşları Kevin Matzen ve Noah Snavely ile birlikte analiz ediyor. Hangi şehirde hangi renk ve stillerin öne çıktığını, hangi trendlerin geçici hangilerinin kalıcı olduğunu anlamaya çalışıyor. Ama asıl önemlisi bilgisayarlara yani yapay zekaya, bu fotoğrafları kullanarak “görmeyi” öğretiyor.

Profesör Kavita Bala, Kevin Matzen ve Noah Snavely’nin yürüttüğü Street Style projesi, dünyanın her yerinden paylaşılan 100 milyon fotoğrafı giysilere ve renklere odaklanarak analiz ediyor. Fotoğraf: Manus X Machina: Fashion in an Age of Technology sergisinden

“Sana biri ipek biri kadife iki kumaşın fotoğrafını göstersem, bana hangisi ipek hangisi kadife hemen söylersin. Ama makineler bu ayrımı bizim kadar iyi yapamıyor, onlar kabaca kumaş deyip geçiyor. İşte son dönemde üzerinde en çok durduğumuz konu bu. Çünkü insanlar çok fazla görsel bazlı arama yapıyor ve aradığı giysi ya da objeye en yakın olanı bulmak istiyor. Bu konuda hayli yol kat ettik."

Kavita Bala, kurucu ortaklarından olduğu Grokstyle firmasıyla işte bu görsel bazlı aramayı, mobilya ve objeler için yapmaya hazırlanıyor. Önümüzdeki günlerde duyurusu yapılacak firmanın iddiası, aplikasyonda görselini aradığınız her türlü mobilya / objeyi, fiyat bilgisi, nerede satıldığı vs. gibi detaylarıyla bulmak.

Kavita Bala’ya, “Ne oldu da son zamanlarda yapay zekayla yatıp kalkmaya başladık? Bu olağanüstü ilgiyi tetikleyen ne var” diye soruyorum. İlginç bir yanıt geliyor: “Bilgisayarlar hızlandı, güçlendi, insanlar çok daha fazla fotoğraf paylaşmaya başladı… Bunların hepsi etkili. Ama en önemlisi, Stanford Üniversitesinden Profesör Fei-Fei Li’nin yürüttüğü ImageNet projesinin tüm bilim insanlarının kullanımına açılması oldu. Fei-Fei Li’nin, yıllardır emek verdiği bir işi herkesle paylaşma kararı, bazen tek bir kişinin olaylara nasıl etki edebileceğinin de kanıtı."

Bir yapay zeka uzmanı bulmuşken “robotlar dünyayı ele geçirecek mi” diye sormadan olmaz. Kavita Bala “hiç bir makine o kadar mükemmel değil” diyor gülerek: “Robotlara değil, onlarla ilişkilerimizi düzenleyeceğimiz politikalara odaklanmalıyız. Arabalar da tehlikeli ama kimse ulaşım için atlara geri dönmeyi düşünmüyor.” Fotoğraf: Ex -Machina filminden

Profesör Fei-Fei Li, 41 yaşında bir bilgisayar mühendisi. Stanford’da hocalığın yanı sıra, Google’ın Yapay Zeka birimini de yönetiyor. 2007’de başladığı, 50 bin kişiyle 15 milyondan fazla fotoğrafı düzenleyip etiketleyerek geliştirdiği ImageNet projesiyle, makinelere görmeyi öğreten kadın olarak tanınıyor. Liderliğini onun yaptığı dünyanın ortak görsel hafızası, bugün yüz tanıma, obje tanıma gibi teknolojiler için sağlam bir zemin sunuyor. Fei- Fei Li’nin yapay zekayla ilgili son derece etkileyici konuşmasını buradan izleyebilirsiniz. 

Moda ve yapay zeka bundan sonra belli ki çok daha sık bir araya gelecek. Artık sektör, yaratıcılığa ne kadar önem veriyorsa teknolojiye de o kadar önem veriyor. Kaldı ki bilim ve teknolojinin yaratıcılığın ta kendisi olduğu gün gibi ortada, artık kimse bu ikisinin çeliştiğini düşünmüyor.