İhtiyaçtan Arzu Nesnesine: Kazağın Yolculuğu

Fotoğraf: Annie Leibovitz, Vogue USA, Kasım 2015

Kazakların dönüşümü için öncelikle bir 2000 yıl kadar geriye gitmemiz gerekiyor. İlk olarak İngiltere’nin Guernsey ve Jersey (kazaklar için Jersey kelimesinin kullanılması da bu yüzden) adasında başlayan örgü işçiliği öncelikle gömlek ve tunik olarak karşımıza çıkıyor.

Daha sonra balıkçıları soğuktan korumak için eşleri tarafından doğal yünle örülen kazaklar kısa bir süre içinde bütün Avrupa’yı etkisi altına alıyor. Bu popülarite 1890 yıllarında Amerikalı atletler tarafından keşfedilince de bugünkü “Sweater” adıyla spor dünyasından sonra moda dünyasına da giriş yapıyor.

1920 yılında Jeanne Lanvin ve Gabrielle Chanel gibi tasarımcılar kazakları koleksiyonlarına dahil ederek bu zamansız parçanın ilk stil yolculuğunu da başlatmış oluyor. Eğer Chanel’in ikonik siyah kazaklı ve beyaz incilerle tamamladığı karelerini gördüğünüzde modanın en basit parçaları bile nasıl göz alıcı hale getirdiğini anlamak hiç zor değil.

Marliyn Monroe’dan Audrey Hepburn’e pek çok ünlü ismin görünümlerinde başrol oynayan kazaklar farklı kullanım şekilleri ve versiyonlarıyla da sadece soğuktan koruma amaçlı üretilen bir parça olmanın çok ötesine geçti. Balıkçı yaka, yazlık, kısa kollu, örme, kaşmir derken kazaklar hiç şüphesiz zamansızlık mertebesine ulaşan ilkler arasında yer alıyor. Çalışan erkeklerden kadınların dünyasına geçiş yapan kazaklar 1940 ve 50’lerde Hollywood ışıltısını da ardına alıp fit duruşları ve feminen tasarımlarıyla da tarihindeki kaba formunu geride bırakarak bir arzu nesnesine dönüşmeyi başardı.

Fotoğraf: Irving Penn, Vogue USA, Kasım 1951

Günümüze yaklaştıkça kazakların bu sınırsız alanını keşfeden markalardan biri de Givenchy’di. Ricardo Tisci'nin sokak kültüründen ilham alarak tasarladığı değişik print baskılı kazaklar bir dönem Fransız moda evinin koleksiyonlarında oldukça ön plana çıkmıştı. Bunlardan en popüleri ise Givenchy 2011 Sonabahar/Kış erkek koleksiyonu adı altında karma bir defile de gördüğümüz ve kısa sürede Kanye West, Liv Tyler, Nicole Richie gibi daha pek çok ünlü isim arasında hızla yayılan rotweiller baskılı kazaklardı.

Givenchy 2011 Sonbahar / Kış

Kalem eteklerden, dar kesim pantolonlara, jeanlerden tül eteklere hemen her şeyle kombinleyebildiğimiz kazaklar feminen veya maskülen istediğimiz etkiyi rahatlıkla yaratabildiğimiz nadir parçalardan biri. Konu kazakların tarihi olduğunda ise geçmişten günümüze ünlü isimlerin ve tasarımcıların bu parçayı nasıl yorumladığını yeniden hatırlamanın da tam zamanı.