Sevimlilik Masum mu? Karanlık mı?

21. yüzyılda masum kalabilmek zor iş malum. Ekonomik çalkantılar, politik iniş çıkışlar derken herkes günlük hayatın en sıradan anlarında bile kendini ortaya koyma savaşı veriyor ve belki de tam bu noktada, sevimli olanın verdiği güven hissi bize iyi geliyor. Kendimden örnek vereyim. Otuz iki yaşında olmasına
rağmen evinde hâlâ Snoopy figürleri olan, bilgisayarının, telefonunun arka planını çizgi kahramanlarla süsleyen ve çocuksu olarak tanımlanabilecek kıyafetler giymekten çekinmeyen bir kadınım. Yemek yemeye gittiğimiz bir restorana süs olarak konan Noel Baba’nın yanaklarını sıktığımda en yakın arkadaşlarımdan
biri “Sende sevimlilik fetişi var. Acaba çocukluğunu doyasıya yaşayamadın mı?” demişti. Düşündüm. Cevabı bulmak için Freud’a pek gerek yoktu bana kalırsa. Çocukluğumu öyle doyasıya yaşamıştım ki, kolay kolay geride bırakamıyordum. Üstelik sevimli şeylere duyduğum ilgi, beni gerçek dünyadaki keskin çizgilerden ve sertliklerden koruyor, günlük hayatımın bazı köşelerini yumuşacık ve renkli bariyerlerle donatıyordu. Yetişkin olmanın gerekliliklerini yerine getirip hayatımın sorumluluklarını da aldığıma göre, ortada sorun da yoktu. Ancak duvarlarını pembeye boyayan, sevimli gürlerin başrolde olduğu bilgisayar oyunlarına bağımlı yaşayan ve oyuncak koleksiyonu yapan bir arkadaşım için aynı şey pek de geçerli değil. Kendisini yalnızca sevimli objelerle donattığı evinde mutlu hissedip dış dünyaya karışmaktan çekinen, hatta hiçbir işte iki aydan uzun süre çalışamayan otuz dokuz yaşındaki bu arkadaşıma, psikoloğu “büyümekten kaçtığını” söylemiş ve tüm bunlarla olan ilişkisini gözden geçirmesini önermiş.

İçimizde yarattığı agresiflik de cabası! Looney Tunes dünyasının en meşhur karakterlerinden Elmyra Duff’ı bilirsiniz. Hani şu hayvanları çok seven, severken de onları mıncık mıncık mıncıklayan, “seni seveceğim, sıkacağım, bir kafese kapatıp ömür boyu saklayacağım” diyen çizgi kahraman. Birbirinden sevimli tavşanlara, sincaplara karşı koyamıyor, onlara sarılırken sevgisini ‘birazcık’ abartıyordu. İşte her şeyin aşırısının bazen ölümcül olabileceğinin kanıtı. Eminim çoğu kişinin kendini bazen böyle durumlarda bulduğu oluyordur. Kendinize sorun, bir köpek yavrusu gördüğünüzde ona karşı kayıtsız mı kalıyorsunuz, zarifçe başını okşayıp geçiyor musunuz, yoksa “sen kimsiiiin, senin adın neee, nereden çıktın sennn” diye çığlıklar mı atıyorsunuz? Ya da tatlı bir bebeği severken ağzınızdan çıkan ilk kelimeler “seni yerim, parçalarım, ısırırım” mı oluyor? Uzun lafın kısası içinizdeki Elmyra ne denli kontrol altında? Eğer cevaptan emin değilseniz, 2015 yılında “sevimlilik hırçınlığı” kavramıyla ilgili akademik araştırma yapan Oriana Aragon’a da kulak verebilirsiniz: “Sevimlilik hırçınlığı genelde bebeklerle iletişimimizde ortaya çıkar ve mutlu olmamıza rağmen kızgın görünürüz. Örneğin dişlerimizi sıkar, bebeklerin kollarını kilitler, yanaklarını sıkıştırıp, ‘seni yemek istiyorum!’ gibi laflar ederiz. Bu, yüzeysel de olsa saldırgan bir tutumdur ve içimizde zarar verme isteği olmamasına rağmen dişlerimizi sıkmamıza sebep olur. Hatta sevimlilik hırçınlığı bazı dillerde kelime olarak da karşılık bulur. Filipinlerde, gigil kelimesi ‘dişlerini sıkmak ve dayanılmaz derecede şirin bir canlıyı sıkıştırmak arzusu’ anlamına gelir. Agresifliğin hiçbir türlüsü iyi değil!”

Doğu Asya'dan Dünyaya Yayılıyor