Aristo’nun Işığı: Halkidiki

Yediklerim içtiklerim şimdilik bana kalsın, ben konuya en bilinmedik bölümden, Athos Dağı’ndaki manastırlardan başlayayım. Tüm dünyadaki Ortodoks mezhebine mensup Hıristiyanlar için Athos Dağı’nın önemi çok büyük. Ona, Kutsal Dağ ya da Meryem Ana’nın Bahçesi de diyorlar. Burası aslında kendi yasaları, giriş çıkış kuralları olan özerk bir bölge; bir manastır cumhuriyeti. Takvimi Julian, saati Bizans. İçine girebilmek için özel izne ve vizeye ihtiyacınız var. Eğer Yunan Ortodoks’sanız bir hafta, diğer ziyaretçilerin ise en fazla dört gün kalma izni var. Bu arada bölgeye kadınların girmesinin kesinlikle yasak olduğunu, hatta dişi hayvanların bile burada yaşamasına izin verilmediğini üzülerek söyleyeyim. Dolayısıyla bir kadın olarak benim için bu manastırları keşfetmenin tek yolu özel bir tekne kiralayıp denizden yaklaşabilmek oldu. Aslında dağın sınır köyü olan Ouranoupoli’den her gün kalkan ve eski korsan gemilerini anımsatan teknelerle Athos Dağı çevresine deniz turları yapılıyor. Ancak benim gibi toplu deneyimlerden hoşlanmıyorsanız bir sürat teknesi kiralamanız şart. Yaklaşık kırk beş dakikalık dalgalı ve yol boyu yunusların bizi takip ettiği bir yolculukla Athos Dağı’nın sınır çizgisine varıyoruz.

Vatopaidi Manastırı

Fotoğraf: Getty Images Turkey

İlk durağımız 1030 yılında Efthymios adında bir keşiş tarafından kurulmuş Dochiariou Manastırı. Korsanların saldırısından sonra 1578’de tekrar inşa edilen şapellere bir de çan kulesi eklenmiş. Her ne kadar ben içine giremesem de kaptanımız Vasilis, kilisenin içindeki Cretan okuluna ait duvar resimlerinin çok etkileyici olduğunu anlatıyor. Burası ahşap cumbalı binaları ve arkasından yükselen devasa selvi ağaçları ile bana en sempatik gelen yapı. Biraz ilerisindeki Xenofontos Manastırı da yine 10. yüzyılda inşa edilmiş. 1810 yılında eklenen ana kilisenin içinde ünlü ressam Antonios’a ait eserlerin olduğunu sonra yaptığım okumalardan öğreniyorum. Tüm manastırları tek tek gezmeye maalesef vaktim yetmiyor ancak gönüllü rehberliğimizi üstlenen Thaleia, Agios Panteleimonas’ı görmeden dönmememiz konusunda ısrar ediyor. Panteleimonas’a yaklaştığımızda ne demek istediğini anlıyorum. Yeşil kubbeleri (içleri altın kaplıymış), gösterişli kilisesi ve önüne eklenen Sovyet stili büyük ve çirkin misafirhanesi ile bir anda Kızıl Meydan yakınlarına ışınlanmış gibiyiz. Athos Dağı’ndaki manastırların on yedisi Yunan Ortodoks kilisesine, diğer üçü ise Sırp, Bulgar ve Rus kiliselerine aitmiş. On üç ton ağırlığında dünyanın en büyük ikinci çanına sahip kilisesi ve otuz bin kitaplık zengin bir arşiv barındıran özel kütüphanesiyle karşımızda duran yapının Ruslara ait olduğuna şüphemiz yok. Vasilis’in dediğine göre önemli Rus iş adamları, karıları ve çocuklarını Halkidiki’deki lüks otellere bırakıp buraya ruhani arınma için geliyormuş. Bu arada Athos Dağı’na giriş ve çıkışlara sadece gün doğumu ve gün batımında izin verildiğini de belirtmeliyim. Eğer buraya yolunuz düşer ve ruhsal yolculuğunuza derin bir macera daha eklemek isterseniz 2050 metre yükseklikteki zirveye tırmanmayı deneyebilirsiniz. Athos’un en yüksek noktasından açık havada İstanbul’un göründüğüne dair iddiaları Heredot gibi tarihçilerin vakanüvislerinde okumak mümkün.

Agios Panteleimon

Fotoğraf: Getty Images Turkey

Halkidiki ile ilgili daha dünyevi konulara dönersem, bir gününüzü yine özel bir tekneyle Ammouliani adasında ve ikinci parmaktaki turkuaz renkli, Maldivler’i andıran koylarda geçirmenizi öneririm. Ammouliani’de çoğu balıkçılıkla uğraşan beş yüz kişi yaşıyor. Eğer “yavaş yaşam” konusuyla ilgiliyseniz burada zamanın durduğunu hissedeceksiniz. Zeytin ağaçlarının da sesi olduğunu duyabileceksiniz. Halkidiki’nin bu üçüncü parmağında hiç mi eğlence yok diye sorarsanız, Ouranoupoli köyündeki kumsal boyunca dizili tavernalarda yüksek volümlü geceler sizi heyecanlandırabilir. Aradığınız, klasik Yunan mezeleri ve uzo ikilisi dışında bir gastronomik serüvense, köyün biraz daha içine doğru konumlanan Kritikos doğru bir tercih. Kırmızı karidesli ya da kerevitli arpa şehriye makarnasını ve çeşit çeşit istiridyelerini denemelisiniz. Burada uzo ya da çipuroya alternatif Makedonya’da yetişen Zilavka üzümüyle yapılan beyaz ve Vranac üzümünden elde edilen kırmızı şarapları da deneyebilirsiniz. Benden söylemesi: Halkidiki’nin popülarite radarında çok da yükseklerde olmayan bu bölgesi, hem ruha hem bedene çok iyi geliyor. Sonra siz de benim gibi burayla neden bu kadar geç tanıştım diye üzülmeyin.