Performative Male: Modern Çağda Gösterişli Erkek Modeli

Son yıllarda sosyal medyada hızla popülerlik kazanan yeni bir terim var: “performative male” ya da Türkçesiyle “gösteriş meraklısı erkek.” Özellikle ilişki uygulamalarında ve sosyal medyanın her köşesinde, bu erkekler dikkat çekici ama bir o kadar da yapay bir imaj yaratıyor. Profil fotoğraflarında sevimli köpeklerle poz vermek, başkasının bebeğini kucağında tutarken gülümsemek gibi sahneler sıkça görülebiliyor. Ancak sorun şu ki, bu davranışlar genellikle gerçekten sevdiklerinden değil, çoğunlukla karşı cinsin ilgisini çekmek amacıyla yapılan performatif hareketlerden ibaret.

Bu terim, sevecen, nazik ve her zaman yanında olan bir erkek arkadaşı çağrıştıran “Golden Retriever erkek” kavramına benziyor. Ancak davranışların samimi olup olmadığı belli olmadığı için performative male olarak adlandırılıyor. Bu hareketler, gerçek ilgiden ziyade sadece gösteriş amaçlı yapıldığında yapay ve boş bir izlenim veriyor; sanki kişi sadece “iyi bir adam” gibi görünmeye çalışıyormuş gibi. Sosyal medyada bu davranışlar çoğu zaman ‘green flag’ yani olumlu özellikmiş gibi gösterilmeye çalışılıyor, ancak gerçekte yapay veya rol yapılmış olarak algılanıyor. Erkeklerin bu şekilde davranması, çoğu zaman kadınların ilgi göstereceği stereotipik davranışları bilinçli olarak taklit etmek anlamına geliyor; tıpkı bir algoritma gibi, hangi davranışın daha çok beğeni getireceğini hesaplayan bir yaklaşım sergiliyorlar.

 

 

 

 

 

View this post on Instagram

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

A post shared by Water Lily Literary (@waterlily.literary)

Giyim ve aksesuarlar da bu performansın bir parçası. Baggy şortlar, oversized gömlekler, retro ayakkabılar, özel tasarım çantalar ve ince aksesuarlar, bu erkeklerin “doğru ilgi alanlarına sahip” olduklarını göstermek için seçtikleri araçlar. TikTok videolarında adeta bir yarış var: kim daha sofistike, kim daha kültürel olarak farkındalıklı görünecek? Bazen bu durum bir tür tavus kuşu dansına dönüşüyor; karşı cinsin ilgisini çekmek için tüylerini kabartmak gibi. Bu erkekler genellikle tehditkar olmayan, zeki ve ilgi çekici bir imajla kadınların dikkatini çekmeyi hedefliyor. Feminist edebiyat okuyan ve pahalı matcha latte içen yirmili yaşlardaki erkeklerle dolu TikTok videoları, labubu ve polaroid kameralar taşıyan bir nesli gösteriyor. Özellikle yüksek beyaz çoraplar, mokasenler ve modaya uygun ince tabanlı spor ayakkabılar yaygın. Bereler, gümüş zincirler, yüzükler, kemer aksesuarları ve kablolu kulaklıklar da sıkça kullanılıyor.

Performative male fenomeni, aslında eski çağlardan beri var olan bir davranışın dijital çağdaki versiyonu diyebiliriz. İnsanlar her zaman karşı cinsin ilgisini çekmek için bazı hareketlerde bulunmuştur; günümüz versiyonu ise sosyal medyanın ve popüler kültürün kodlarını kullanıyor. Kimileri bunu sadece eğlenceli bir trend olarak görse de bu fenomen toplumsal cinsiyet algıları ve erkeklik performansının ne kadar görünür ve ölçülebilir hale geldiğini de gözler önüne seriyor.