Haftalık E-Bülten
Moda dünyasında neler oluyor? Yeni fikirler, öne çıkan koleksiyonlar, en vogue trendler, ünlülerden güzelllik sırları ve en popüler partilerden haberdar olmak için haftalık e-bültenimize kaydolun.
Haftalık E-Bülten
Moda dünyasında neler oluyor? Yeni fikirler, öne çıkan koleksiyonlar, en vogue trendler, ünlülerden güzelllik sırları ve en popüler partilerden haberdar olmak için haftalık e-bültenimize kaydolun.
Melanin azaldığında yeni çıkan saç telleri grileşir, ardından tamamen beyazlaşabilir.
Saçların beyazlaması çoğu insan için yaş almanın doğal bir işareti olarak görülür. Genellikle gri saçlar stresle ilişkilendirilse de bilimsel olarak insanların büyük kısmında beyazlamanın temel nedeni stres değildir. Bir saç folikülü yeni bir tel ürettiği anda rengini belirler; o tel kahverengi, sarı, siyah ya da kızıl olarak büyümeye başlar ve siz boyamadığınız sürece rengini değiştirmez. Ancak saç kökleri yaşlandıkça pigment üretimini azaltır. Saçlar doğal döngüleri olan büyüme, dinlenme ve dökülme evrelerinden geçtiğinde, özellikle 35 yaşından sonra yeni çıkan tellerin gri olma olasılığı artar. Bu sürecin ne zaman başladığı ise büyük ölçüde genetik mirasla ilgilidir.
Bununla birlikte bazı kişilerde gri teller 20’li yaşların ortasında belirmeye başlayabilir. Bu durum, vücudun biyolojik dengeleri ve yaşam alışkanlıkları hakkında önemli sinyaller verebilir. Peki erken beyazlamaya yol açan mekanizmalar nelerdir?
Saçımıza ve cildimize rengini veren pigment melanin, saç foliküllerindeki melanosit adı verilen hücreler tarafından üretilir. Saç sürekli bir döngü içindedir: belirli süre uzar, dinlenir ve sonunda dökülür. Melanin azaldığında yeni çıkan saç telleri grileşir, ardından tamamen beyazlaşabilir. Bu süreç çoğu zaman genetik faktörlerle ilişkilidir ancak çevresel etkiler de üretimi yavaşlatabilir.
Erken beyazlamanın en güçlü belirleyicilerinden biri genetik sebeplerdir. Aile bireylerinde 20’li veya 30’lu yaşlarda beyazlama başladıysa, aynı durumun sizde de görülmesi yüksek ihtimaldir. Melanin üretiminin hızı, foliküllerin yaşlanma temposu ve pigment hücrelerinin dayanıklılığı bazı genler tarafından doğrudan belirlenir.
Modern yaşamın olağan bir parçası hâline gelen stres, saç rengini etkileyen dış faktörlerden biridir. Araştırmalar yoğun stresin melanin üreten hücreleri baskılayabildiğini ve tükenmelerine yol açabildiğini ortaya koyuyor. Stres hormonlarının saç köklerinde yarattığı baskı pigment üretimini azaltabilir.
Vücudun sağlıklı pigment üretebilmesi için çeşitli vitamin ve minerallere ihtiyacı bulunur. B12 vitamini, folik asit, bakır, demir ve çinko eksiklikleri melanin sentezini zayıflatır ve saçın pigment kaybını hızlandırabilir. Düzenli ve dengeli beslenmek, sandığımızdan çok daha fazla saç renginin korunmasına katkı sağlar. Yetersiz beslenme yalnızca vücudun enerjisini değil, saç köklerinin biyolojik süreçlerini de doğrudan etkiler.
Çoğu insanda beyazlamanın temel nedeni yaşa bağlı doğal süreçtir; ancak genç yaşta başlayan beyazlamalar bazen altta yatan sağlık sorunlarının habercisi olabilir. Tiroid bozuklukları, otoimmün hastalıklar, B12 emilim problemleri ve vitiligo gibi pigmentasyon bozukluklarının saç pigmentinin azalmasına yol açabildiği belirtilir. Böylece erken beyazlama bazen bir semptom olarak ortaya çıkabilir.
Sigara, saçların erken beyazlamasıyla en net ilişkilendirilen yaşam alışkanlıklarından biri olarak öne çıkar. Dumanındaki toksik maddeler saç köklerinde oksidatif strese yol açarak melanin üreten hücrelerin zarar görmesine neden olur. Bu etki nedeniyle sigara kullanan kişilerde erken beyazlamanın, içmeyenlere kıyasla birkaç kat daha sık görüldüğü belirtilir.
Güneş ışığına uzun süre maruz kalmak saç tellerine zarar verdiği gibi, saçın rengini belirleyen pigment hücrelerinde de yoğun bir stres yaratır. Özellikle UV ışınları, saç yapısındaki proteinleri zayıflatır ve melanositlerin çalışmasını olumsuz etkiler. Bu durum zamanla melanin üretiminin azalmasına, dolayısıyla saç renginin daha hızlı açılmasına yol açabilir.
Süreç genetik nedenlerle başlamışsa, saçların grileşmesini tamamen durdurmak ne yazık ki mümkün değildir. Genetik beyazlamayı geri çevirmek mümkün olmasa da yaşam alışkanlıklarını daha sağlıklı bir düzene oturtmak sürecin ilerlemesini belirgin şekilde yavaşlatabilir. Stresi azaltmak, beslenmeyi güçlendirmek, sigaradan uzak durmak ve saç kökünü zorlayan kimyasal işlemleri sınırlamak yeni gri tellerin ortaya çıkma hızını düşürür.
