Bige Ökten

Bir aksesuar tasarımcısı olarak, bize biraz geçen kısmın özetini anlatabilir misiniz? Bugüne dek neler yaptınız?

Tasarıma uzun yıllar önce (neredeyse 20 yıl oluyor) New York'ta başladım. Tasarım eğitimi aldıktan hemen sonra Ageless adında mobilya ve ev aksesuarları tasarlayıp sattığım iki mağazam oldu. Önceleri mağazalarım için kendi tasarımlarımı oluşturmaya başlamıştım. Ardından firmalara özel olarak tasarladığım ürünleri satarak 12 sene boyunca hizmet verdim.

NYU'dan Müze İşletmeciliği dersleri almam, New York'taki son senelerime rastlıyor. 16 sene New York'ta yaşayıp ardından Türkiye'ye dönmeye karar verdiğim dönemde, İstanbul Modern'den gelen teklifle müze mağazacılığına ilk adımımı atmış oldum. Orada dört sene boyunca mağazaların konumlanması, ürün yelpazesinin belirlenmesi ve mağazaların işletmesiyle ilgilendim. Şu anda da Sakıp Sabancı Müzesi'nde ürün tasarımcısı olarak çalışıyorum.

Sakıp Sabancı Müzesi'nde tasarımcı kimliğiyle yer alıyor olmanın artıları neler?

Sakıp Sabancı Müzesi zengin koleksiyonu, önemli geçici sergileri, düzenlenen konferanslar ve çocuklar için gerçekleştirilen eğitim programlarıyla müzeler içinde önemli bir yere sahip.

Son yıllarda farklı ve iddialı müzelerin açılmasıyla birlikte, müze mağazacılığı da ön plana çıkmaya başladı. Mağazaların müzeye katkıları da herkes tarafından algılanmaya başlandı. Müze mağazalarından alınan herhangi bir ürün, sergilere ya da eğitim programlarına destek olduğu gibi, marka değerine de önemli katkı sağlıyor. Bunun bilinciyle, müze mağazası yapılanma sürecine giren Sakıp Sabancı Müzesi'nde ben de tasarımcı olarak hizmet vermeye başladım.

Mağazada kimler için neler var?

Mağazada müzenin vizyon ve misyonuna uygun olarak, müze koleksiyonunun öne çıkan eserlerinden yararlanarak oluşturduğum objeler, tasarımcıların hazırladığı özel ürünler ve gelen sergilere uygun tasarımlar satışa sunuluyor. Sergilerin içeriği bağlamında sanatla tasarımı bir araya getirerek özenle ürettiğimiz pek çok ürün her yaşa ve ilgi alanına hitap ediyor. Sergilenen yapıtlardan esinlenerek tasarlanan hediyelik eşyalarla ürün çeşitliliğini sürekli artırmaya özen gösteriyorum. Hem bireysel, hem de kurumsal ihtiyaçlara cevap vermek üzere hazırladığım mağaza koleksiyonunda sergi katalogları, sanat kitapları, özel tasarlanmış ürünler yer alıyor.

Ayrıca Sakıp Sabancı Müzesi Türkiye'de bir ilke imza atarak, mağazadaki ürünleri web sitesi üzerinden satın alma imkanını hayata geçirdi. Dünyadaki pek çok müze mağazasında sıkça rastlanan bu sistem sayesinde Türkiye'nin dört bir tarafından, sergi katalogları ve ürünlere ulaşma kolaylığı sağlamış olduk.

Rembrandt sergisiyle birlikte Bahar Korçan'ın da içinde olduğu bir proje gerçekleştirdiniz. Bundan bahseder misiniz?

Evet, Rembrandt ve Çağdaşları sergisiyle birlikte yeni bir proje geliştirdim. Bu kapsamda; ünlü bir tasarımcıyla işbirliği yaparak, sergisi düzenlenecek sanatçının yaşadığı dönemden ya da yapıtlarından esinlenerek bir koleksiyon hazırlanacak artık. Bir gün Bahar Korçan'la konuşurken Rembrandt'tın tablolarını çok sevdiğinden bahsetti. Bunun üzerine aklımdaki projeyi hemen teklif ettim. O da bunu memnuniyetle kabul etti.

Sergi süresince Bahar Korçan'ın bu sergi için özel olarak hazırladığı bileklikten kolyeye, eşarptan çantaya kadar pek çok tasarımının satışı müze mağazamızda gerçekleşecek.  

Tasarımcılarla bu tarz işbirlikleri devam edecek mi?

Evet, devam edecek. Tasarım ve sanatın buluştuğu günümüzde, gittikçe değer kazanan tasarım anlayışını sanatın ince ruhuyla birleştirerek oluşturduğumuz bu projenin devam etmesi gerektiği görüşündeyim. Gelecek sergimiz için çalışacağımız moda tasarımcısı ise sürpriz bir isim.

Peki tasarımcı ve müze arasındaki bu ilişkiler dünyada nasıl işliyor? Sizin aklınızda kalan, çok beğendiğiniz işbirlikleri hangileri?

Tasarımcı ve müze arasındaki ilişkiye en güzel örnek Tate ve MoMa müze mağazaları... Tasarımcının kendi koleksiyonuna ait ürünlerin ya da önemli günlere ve sergilere odaklı hazırlanan özel ürünlere müze mağazalarında çok rastlanıyor. MoMa'da; Alvar Aalto'dan, George Nelson'a, Mario Bellini'den, Philippe Starck'a kadar bir çok tasarımcının işini görebilirsiniz.   

-Barış Çakmakçı