Röportaj: Kağıt-Kalem Romantizminin Çağdaş Hali

Hayat her geçen gün dijitalleşirken hala elinden kağıt ve kalemi bırakmayan, elle yazmanın ve yazılanları bir kenara koyup tekrar tekrar bakmanın kıymetini bilen bir kitle var biliyoruz. Üretme ve paylaşma ruhunu geleneksel yöntemle yaparken bunu çağa uyduran, içerisine de biraz sanat katan Zeynep ve İpek Özbay ile Paper Street Co.'yu konuşuyoruz.

Görsel algı olarak uzun yıllardır aşina olduğumuz ajanda formunun dışında bir görünümle çıktı karşımıza Paper Street Co. Bir tasarım tutkusundan yola çıkan hikayenizi öncelikle sizden dinlemek isteriz biraz.

Biz Paper Street Co.’nun kurucuları iki kız kardeş Zeynep ve İpek Özbay. Paper Street Co.’nun ortaya çıkışında kişisel bir hikaye yatıyor. Biz iki kız kardeşin hayatında hep kartpostallar vardı. Küçükken ailemizden yılbaşı zamanında aldığımız kartlar, dünyanın farklı yerlerinden toplanan ve birbirimize gönderdiğimiz kartpostallar. Bir diğer yandan da sanata, tasarıma ve kültüre olan merak… 2016 yılında Paper Street Co.’yu kartpostal gönderme geleneğini modernleştirmek amacıyla bir proje olarak başlattık. İkimizin de ortak arayışı olduğu bir dönemde insanların birbirine kartpostal gönderebileceği bir websitesi kuralım, hem bizim tasarımlarımız yer alır hem de çizim yapan arkadaşlarımızdan işler alırız fikriyle kurduk Paper Street Co.’yu.

Yıllar içerisinde bu fikir büyüdü gelişti. Şimdi Paper Street Co. çağdaş bir kırtasiye markası, sanatçı kitapları tasarlayan ve üreten bir yayınevi, bir sanatçı komünitesi ile beraber küratöryal sanat projeleri ortaya koyan bir girişim.

Kağıt-kalem ile ilintili tüm alışkanlıklarımız dijitale dönüşürken ajanda kullanımı konusunda hala bizim gibi ısrarcı olan bir kitle var. Sizin bu konuda yaklaşımınız nasıl?

Aslında bizim kağıtla ilişkimiz çok çeşitli ve samimi, ajanda bunlardan sadece birisi. Benzer hayat görüşüne sahip, üretmeyi seven insanların günlük hayatlarını kağıt-kalem kullanarak planlıyor olması bizce şaşırtıcı değil! :) Her ne kadar her şey hızlıca dijitale dönse de kağıtla kurulan ilişkinin bir alışkanlığın ötesinde hem zihinsel bir pratik hem de bir yaşam tarzı olduğunu düşünüyoruz. Bir tasarımcı ilk skeçlerini ajandasında yapabilir, bir aşçı malzeme listesini telefonu yerine defterine yazıyor olabilir ya da bir mühendis işteki yapılacaklar listesini kalemle kağıda iliştiriyor olabilir. Paper Street Co. olarak buradaki ortak şevk ve kağıdın farklı alanları da kapsayıcı olması bizi çok heyecanlandırıyor.

Instagram’ın bize ‘tarihte bugün’ diye hatırlatmasından önce ajandada geriye gidip anılara dalmak gibi bir alışkanlığımız vardı. Zamanı ve yaşanmışları tüketme şeklimiz de dijitalle birlikte değişiyor mu sizce, yoksa doğru bir harmanla romantik yanımızla çağa ayak uyduran tarafı birleştirmek mümkün mü?

Alışkanlıklarımızın ve düşünce şeklimizin dijital devrimle birlikte hızlandığı ve değiştiği aşikar. Biz aslında karşı konulamaz tüketime rağmen üretmeyi tercih eden, kağıtla baş başa kalıp günlük hayatının bir parçası haline getiren insanların peşindeyiz. Hepimizin çok küçüklükten aşina olduğu kağıt-kalem gibi basit araçların hayatımızı nasıl iyileştirdiğini hatırlatmak istiyoruz. Bir Paper Street Co. ürününü tasarlarken ise bir hikaye etrafında ve ilham vererek kurgulamaya özen gösteriyoruz.

Bir yandan da aslında ajanda ve defterinize yazdıklarınız geriye dönüp bakınca kendinizle ilgili çok fazla fikir verebiliyor. O günkü ruh haliniz, yaşadığınız güzel bir olay ya da zorlu bir toplantıda aldığınız notlara aylar sonra geriye dönüp baktığınızda kendinizle minik bir yüzleşme ama çoğu zaman ne kadar yol kat ettiğinizin bir göstergesi oluyor.

Ama tabii ki kağıdın hayatımızdaki Victor Hugo romantikliğini de göz ardı edemeyiz :)

Yeniden ajandalara ve kağıt üretimlerinize dönüyorum; ürünleriniz doğayı düşünen malzemelerle lokal olarak ve birçok tasarımcı ile iş işbirliği içinde üretiliyor. Sürecinizden bahsedebilir misiniz biraz?

Ürünlerimizin hepsinde FSC onaylı, orman dostu kağıtlar kullanıyoruz ve adaletli üretime çok inanıyoruz. Burada hem ürünlerimizin ve çeşitli baskılarımızın üretiminde çalıştığımız üçüncü partilere çok önem veriyoruz, hem de zamanında beraber çalıştığımız tüm sanatçı ve tasarımcılara adaletli bir paylaşımla yaklaşmayı çok önemsiyoruz.

Özellikle İstanbul’da kültür-sanat dünyasında çok aktifiz. Takip ettiğimiz ve sevdiğimiz sanatçılarla beraber ürün koleksiyonları, edisyonlar çıkarıyoruz. Çeşitli kültür-sanat kurumlarıyla yaptığımız projelerde mutlaka farklı sanatçıları dahil ediyoruz. Kendimiz de bir kürasyon etrafında ve sanatçı komünitemizle beraber düşünmeyi ve projeler üretmeyi çok seviyoruz.

Websitemizde de %100 sanatçı destekli sanatçı kitapları bölümü var, burada ise sanatçıların kendi yayınlarını alternatif bir platformda sunmaları için destek olmaya çalışıyoruz.

Son sorum biraz kişisel olacak, yeni yılın ajandasını elinize aldığınızda ilk işaretlediğiniz tarih hangisi?

Bir sonraki yılın ajandalarını yazın tasarlamak üzere kendimize not alıyoruz, ama genelde yaz rehavetiyle hep geç kalıyoruz :)